Antonów Kamil (red.), Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz

Komentarz do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi kompleksowe ujęcie zagadnień prawa ubezpieczeń społecznych, w szczególności w dziedzinie podlegania ubezpieczeniom społecznym (w tym zwłaszcza zakresu ubezpieczenia obowiązkowego i dobrowolnego oraz zbiegu tytułów ubezpieczeń), finansowania ubezpieczeń społecznych (w tym zwłaszcza opłacania i rozliczania składek na te ubezpieczenia oraz ich ewidencjonowania na kontach płatników i kontach/subkontach ubezpieczonych), a także organizacji ubezpieczeń społecznych (analiza statusu prawno-administracyjnego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i prawno-ekonomicznego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i Funduszu Rezerwy Demograficznej). Dużo uwagi poświęcono również takim doniosłym kwestiom prawnym, jak: zwrot nienależnie pobranych świadczeń, ustalanie podstawy wymiaru składek czy też, z szerokim odniesieniem się do przepisów Ordynacji podatkowej, dochodzenie należności z tytułu składek.

Autorami Komentarza są nie tylko uznani specjaliści z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych (pracownicy naukowi i praktycy z ZUS), lecz także – co jest podyktowane częściowo pozaubezpieczeniową materią komentowanej ustawy – osoby zajmujące się prawem pracy, postępowaniem administracyjnym lub ochroną danych osobowych, które skomentowały artykuły dotyczące m.in. odpowiedzialności za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, naboru na wolne stanowisko w ZUS, postępowania przed organem rentowym czy też udostępniania danych o ubezpieczonych i płatnikach. W doborze Autorów kierowano się ich zainteresowaniami naukowymi i doświadczeniem zawodowym w obszarach związanych z komentowaną ustawą.

W Komentarzu zawarto liczne odwołania do literatury przedmiotu i orzecznictwa sądowego. Został on zatem przygotowany zarówno na potrzeby rozwoju nauki prawa ubezpieczeń społecznych, jak i w celu ułatwienia stosowania i wykładni przepisów tego prawa praktykom, w szczególności pracownikom obsługi prawnej ZUS oraz sędziom, radcom prawnym i adwokatom prowadzącym sprawy z tego zakresu. Może się on także okazać przydatny dla studentów piszących prace dyplomowe w dziedzinie ubezpieczeń społecznych oraz samych ubezpieczonych (np. pracowników, przedsiębiorców) poszukujących wiedzy na temat adresowanych do nich rozwiązań prawnych.

Trzeba też podkreślić, że opracowanie ma charakter pracy zbiorowej, ale nie wspólnej, co oznacza, że każdy z Autorów prezentuje swój własny pogląd na dane zagadnienie prawne.

Opole, grudzień 2023 r. Kamil Antonów