Radziszewski Edward, Prawo budowlane. Przepisy i komentarz

Prawo budowlane powinno tworzyć społecznie uzasadnione warunki niezbędne do zapewnienia porządku prawnego w zabudowie. W ramach tego porządku oczekuje się skoordynowania potrzeb inwestorów przy poszanowaniu innych podmiotów, z równoczesnym zachowaniem wymagań ochrony środowiska, warunkujących utrzymanie na danym terenie i na terenach sąsiednich właściwej jakości życia. Aby to prawo mogło skutecznie urzeczywistniać wymagany porządek prawny, jego treść musi być oparta na zasadach zrozumiale wyrażonych i w sposób czytelny doprowadzonych do świadomości podmiotów, których ma dotyczyć. Trzeba przy tym podkreślić, że prawo budowlane powinno mieć charakter zdecydowanie stabilny.

Warunków, o których mowa, nie spełnia niestety aktualnie obowiązyjące prawo budowlane. Zawiera ono wiele niewystarczająco zrozumiałych ustaleń, a w związku z tym stosowanych najczęściej uznaniowo. Największym jednak mankamentem obowiązującego prawa budowlanego jest brak stabilności przepisów. Aktualnie obowiązująca ustawa - prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. była już wielokrotnie zmieniana, w tym dwukrotnie ogłaszano tekst jednolity, uwzględniający te zmiany (Dz. U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1126 i Dz. U. z 2003 r. Nr 207, poz. 2016). Warto zajrzeć do wskazanych publikacji, ogłaszających obowiązujące teksty jednolite, by zorientować się, jak wielkiej liczbie zmian poddano omawianą ustawę.

Ogłoszenie w Dzienniku Ustaw tekstu jednolitego, jako obowiązującego w danym czasie, nie powodowało jednak ani wstrzymania tempa następujących po sobie nowelizacji omawianej ustawy, ani nawet jego spowolnienia. Na przykład tekst jednolity ustawy z dnia 7 lipca 1994 r., opublikowany w Dz. U. z 2003 r. Nr 207, poz. 2016, był kolejno nowelizowany: w 2003 r. - jednokrotnie, w 2004 r. - trzykrotnie, w 2005 r. - czterokrotnie i w 2006 r. - jednokrotnie (do chwili opublikowania książki). Po około dwóch latach obowiązywania tekstu jednolitego podczas stosowania prawa budowlanego trzeba więc aktualnie uwzględniać dziesięć aktów normatywnych (tekst jednolity i dziewięć nowelizacji ustawy). Można łatwo sobie wyobrazić, jak zwykłemu obywatelowi trudno ustalić wymagania prawa budowlanego na podstawie dziewięciu aktów normatywnych rangi ustawowej. Trzeba też pamiętać, że ustalenia ustawowe mogą być rozwinęte w przepisach wykonawczych. Wszystko to dzieje się na tle bardzo skomplikowanej regulacji prawa budowlanego, a skomplikowanie to zwiększa trudny język prawniczy stosowany w toku kolejnych nowelizacji przepisów prawa.

Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, wydając w 2004 r. książkę pt. „Prawo budowlane - przepisy i komentarz”, miało na celu ułatwienie stosowania prawa budowlanego w praktyce. Książka ta po kolejnych nowelizacjach omawianej ustawy straciła na swej aktualności. Ponadto trzeba zauważyć, że ustawą z dnia 18 maja 2005 r. o zmianie ustawy - prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 113, poz. 954), wprowadzającą zmiany w ustawie - prawo budowlane,dokonano istotnych zmian w przepisach o ochronie środowiska dotyczących procesu budowlanego. W ustawie tej przewidziano bowiem obowiązek uzyskiwania dla wielu przedsięwzięć budowlano-inwestycyjnych decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Decyzje te warunkują wydawanie pozwoleń na budowę oraz decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych. Przepisy dotyczące decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zostały zmienione przez ustawę z dnia 24 lutego 2006 r.o zmianie ustawy - prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 50, poz. 360); zmiany te wchodzą w życie 29 czerwca 2006 r.

Obecne wydanie książki obejmuje nie tylko zaktualizowane przepisy prawa budowlanego, lecz dostarcza także zainteresowanym szerokiego zakresu informacji o wymaganiach wynikających z prawa ochrony środowiska, dotyczących działalności budowlanej, a także przybliża regulacje zawarte w przepisach wykonawczych i związkowych.