Kozłowska Małgorzata, Pozorna umowa o pracę a podleganie ubezpieczeniom społecznym

Pozorna umowa o pracę nie stanowi tytułu do ubezpieczeń społecznych, ponieważ nie powstaje stosunek pracy. Podstawą do objęcia ubezpieczeniami może być tylko faktycznie wykonywane zatrudnienie. W ramach ustawowych kompetencji ZUS może przeprowadzić kontrolę płatnika składek w celu ustalenia, czy pracownik faktycznie świadczy na podstawie umowy o pracę i czy w związku z tym umowa ta stanowi tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Jeśli po przeprowadzeniu postępowania kontrolnego ZUS stwierdzi, że umowa o pracę była pozorna, a na jej podstawie pracownik został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych, wyda decyzję, na mocy której osoba ta zostanie wyłączona z ubezpieczeń społecznych. Oznacza to, że taka osoba nie będzie miała prawa do żadnych świadczeń z ubezpieczeń społecznych, a świadczenia wypłacone na podstawie pozornej umowy o pracę podlegają zwrotowi jako nienależne.