Naworski Maciej J., Prokurent w postępowaniu karnym. Glosa do postanowienia SN z dnia 26 listopada 2003 r., I KZP 28/03

Sąd rejonowy, działając jako sąd odwoławczy, na podstawie art. 441 § 1 k.p.k. przedstawił Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne, czy prokurent może reprezentować spółkę prawa handlowego w postępowaniu karnym. Wprawdzie Sąd Najwyższy z powodów formalnych odmówił podjęcia uchwały, jednak w obszernym uzasadnieniu odpowiedział twierdząco na zadane mu pytanie i sformułował przytoczoną na wstępie tezę.

Kwestia reprezentacji pokrzywdzonego mającego status przedsiębiorcy w postępowaniu karnym nie należy do zasadniczych zagadnień dogmatyki tej dziedziny prawa, jednak autorytet Sądu Najwyższego i znaczenie, jakie mają jego wypowiedzi dla praktyki orzeczniczej, nakazują opatrzenie orzeczenia komentarzem, tym bardziej, że budzi ono zastrzeżenia. Pomijając niefortunne sformułowanie na temat "organów przedsiębiorcy", zasadniczy sprzeciw rodzi wypowiedziany w tezie pogląd na temat statusu prokurenta. Wbrew twierdzeniu Sądu Najwyższego, prokurent nie jest organem osoby prawnej i wobec tego nie ma do niego zastosowania - ani wprost, ani na drodze analogii - art. 51 § 1 k.p.k.

Za koniecznością glosowania postanowienia przemawia jednak przede wszystkim okoliczność, że problem, czy prokurent ma prawo występować w postępowaniu karnym istnieje, a jego rozwiązanie, wbrew pozorom, nie jest proste.