Bernat Rafał, Prawo podatnika do odliczenia VAT a fikcyjny dostawca. Glosa do wyroku TS z dnia 22 października 2015 r., C-277/14

W odniesieniu do podatku od towarów i usług wymienia się niezmienne zasady tej daniny (np. przerzucalność), które mimo licznych zmian w ustawodawstwie nadal pełnią funkcję fundamentów podatku od wartości dodanej. Tak samo jest w przypadku problemów, jakie stale występują w trakcie dokonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem. Jednym z takich trudnych zagadnień jest prawo do odliczenia podatku wykazanego na fakturze przez nabywcę towaru. Uchylane są dyrektywy, wprowadzane są nowe przepisy, które w sposób diametralny zmieniają sposób opodatkowania, jednak wątpliwości co do prawa odliczania podatku pozostają niezmienne. Glosowany wyrok Trybunału Sprawiedliwości (dalej jako TS) zawiera odniesienie do sposobu obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, gdy istnieją trudności w ustaleniu wiarygodności dostawcy towaru. Komentarz zawiera odniesienie do pojęcia „dobra wiara”, które może dotyczyć nabywcy towaru, który w sposób dla siebie dostępny sprawdza rzetelność dostawcy. Zdaniem TS przedsiębiorcę, który nie ma statusu czynnego podatnika i nie rozlicza się z obowiązków podatkowych, nie można automatycznie pozbawiać przymiotu podatnika VAT. Jeśli podatnik spełnił warunki formalne i materialne odliczenia, dochował należytej staranności w zakresie sprawdzenia rzetelności dostawcy, to pozbawianie go prawa do odliczenia jest sprzeczne z zasadami szóstej dyrektywy.