Izdebski Hubert, Zmiany w zasadniczym podziale terytorialnym państwa. Wybrane aspekty prawne

Zasadniczy podział terytorialny RP – podział na jednostki samorządu terytorialnego: gminy (istniejące w tym kształcie terytorialnym od 1972 r.), powiaty i województwa – funkcjonuje od 1999 r., pomimo różnych krytyk oraz postulatów zmiany dotyczących zwłaszcza jednostek pośrednich i braku jednostek metropolitalnych, a ostatnio także utworzenia nowych województw, w tym podziału województwa mazowieckiego z wyodrębnieniem Warszawy. W artykule charakteryzuje się trzy poziomy zmian w podziale zasadniczym: fundamentalny (z 1998 r.), wycinkowy, lecz istotny dla architektury państwa (jedynym przykładem po 1999 r. jest zmiana ustroju Warszawy w 2002 r., a charakter taki miałoby także utworzenie nowych województw) oraz korekcyjny (dokonywany na podstawie rozporządzeń Rady Ministrów i znajdujący częste zastosowanie w odniesieniu do gmin). Ponadto autor podejmuje, przede wszystkim na podstawie orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, próbę identyfikacji istotnych prawnych problemów związanych ze zmianami poziomu drugiego i trzeciego oraz wskazania kierunków ich rozwiązywania. Zasadnicze znaczenie przypisuje się, zidentyfikowanej przez Trybunał Konstytucyjny, konstytucyjnej wartości i zasadzie stabilizacji zasadniczego podziału terytorialnego.