Grochowski Mateusz, Uzasadnienie orzeczenia sądu drugiej instancji i jego deficyty (studium przypadku)

Tekst stanowi element projektu badawczego Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk: „Uzasadnienia decyzji stosowania prawa”.

Nie wymaga szerszego wyjaśnienia, że uzasadnienie orzeczenia sądowego jest wypowiedzią o wielu szczególnych cechach . Obok przywoływanych zwykle charakterystycznych elementów budowy czy funkcji warto także zwrócić uwagę na inną jego właściwość – powszechnie znaną, a prawie nigdy niewymienianą osobno – mającą fundamentalne znaczenie dla sposobu sporządzania uzasadnień i ich funkcjonowania w dyskursie prawnym. Umownie można określić ją jako „wyłączność” i „jednorazowość”. Uzasadnienie (w postaci ustnych motywów lub tekstu pisanego) z zasady stanowi dla sądu lub organu administracji jedyną okazję przedstawienia powodów określonego rozstrzygnięcia sprawy, jaką dopuszcza prawo procesowe. Poza wyjątkowymi sytuacjami, w których sąd może poczynić dodatkowe wyjaśnienia w ramach wykładni orzeczenia, raz sporządzone uzasadnienie pozostaje jedynym wytłumaczeniem...