Krzykowski Artur, Umowne ograniczenia przelewu wierzytelności w kodeksie cywilnym - propozycja reinterpretacji i wnioski de lege ferenda

Pogląd, że każda postać pactum de non cededno, bez względu na jego treść, jest jednoznaczna ze skutecznym erga omnes pozbawieniem wierzytelności atrybutu zbywalności, opiera się na wykładni historycznej. Wymaga on zasadniczej reinterpretacji. Bezwzględna skuteczność takiego zakazu jest do obrony wyłącznie w przypadku wyraźnego uzależnienia cesji od zgody dłużnika (art. 514 kodeksu cywilnego ). Nie jest ona jednak konsekwencją utraty przez wierzytelność atrybutu zbywalności, lecz wynika zasadniczo z bezskuteczności zawieszonej przelewu (art. 63 k.c.). Z uwagi na przyjęcie monistycznego modelu cesji, nie istnieje de lege lata możliwość powiązania skuteczności takiego zakazu z charakterem prawnym wierzytelności będącej jego przedmiotem. Inaczej zagadnienie to zostało rozwiązane m.in. w prawie modelowym (PECL, Zasady UNIDROIT) czy w nowelizacjach niemieckiej i amerykańskiej. Uwzględniając ten kierunek, należy postulować de lege ferenda przyjęcie dualistycznego modelu ograniczeń swobody przelewu. W odniesieniu do wierzytelności pieniężnych, zastrzeżenie takie, bez względu na swoją treść, odnosiłoby zawsze skuteczność inter partes. Skuteczność zakazu wobec nabywcy dotyczyłaby wyłącznie wierzytelności niepieniężnych.