Gienas Krzysztof, Test trójstopniowy jako ograniczenie dozwolonego użytku w prawie wspólnotowym

Zagadnienie ograniczeń majątkowych praw autorskich jest ciągle aktualne. Zważywszy na konieczność restrykcyjnej oceny odstępstw od monopolu twórców, konieczne jest określenie generalnych przesłanek, które powinny być spełnione, aby uznać określoną eksploatację utworu, podejmowaną bez wyraźnego zezwolenia autora, za dozwoloną. Tradycyjnie kryterium uwzględnianym przez ustawodawców pozostaje tzw. test trójstopniowy, głęboko zakorzeniony w prawie autorskim . Na tym tle prawo wspólnotowe, a ściślej dyrektywa 2001/29/WE z 22.05.2001 r. o harmonizacji niektórych aspektów prawa autorskiego i praw pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym (dalej jako dyrektywa) nie jest więc istotnym novum . Niemniej jednak, biorąc pod uwagę harmonizację porządków prawnych państw członkowskich, problematyka oceny przesłanek dopuszczalności wprowadzania ograniczeń majątkowych praw autorskich jest wyjątkowo aktualna. Nie ulega wątpliwości, że rozwój technologiczny - szczególnie w zakresie funkcjonalności usług opartych na Internecie - potęguje powstawanie nowych form eksploatacji, a ściślej "konsumpcji" dóbr niematerialnych. Ich relacje w stosunku do tradycyjnie "wypracowanych" ograniczeń praw autorskich stają pod znakiem zapytania. Na nic zdadzą się bowiem abstrakcyjnie pojęte granice monopolu twórców i zakresu swobody użytkowników, skoro nie mogą one uwzględniać dostatecznie takich, okoliczności jak: multifunkcjonalność urządzeń technicznych, zmieniające się oczekiwania rynkowe użytkowników, zakres stosowania zabezpieczeń technicznych utworów.