Kapko Mirosława, Swoboda przemieszczania się pacjentów w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości

W pierwszych latach swojego istnienia Wspólnoty nie miały kompetencji do ingerowania w prawo i politykę państw członkowskich w zakresie zdrowia publicznego oraz opieki medycznej. Niekwestionowana dominacja wymiaru gospodarczego w procesie integracji uległa wkrótce uzupełnieniu o wymiar socjalny. Obecnie celem Wspólnoty jest wspieranie wysokiego poziomu ochrony socjalnej, podwyższanie poziomu i jakości życia (art. 2 TWE). Cel ten ma być osiągnięty dzięki przyczynianiu się Wspólnoty do osiągania wysokiego poziomu ochrony zdrowia obywateli Unii Europejskiej (art. 3 ust. 1 pkt p) TWE). Jest on realizowany na wielu płaszczyznach - od podnoszenia wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, przeprowadzenia akcji promujących zdrowy tryb życia i zwalczanie nałogów - do zakładania agencji kontroli chorób oraz umożliwienia swobodnego podejmowania zatrudnienia przez personel medyczny w innym państwie członkowskim.

Artykuł 152 TWE przenosi ciężar obowiązków Wspólnoty z obowiązku przyczyniania się na obowiązek zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzi. Jednocześnie uznaje wprost wyłączną odpowiedzialność państw członkowskich za organizację i świadczenie usług zdrowotnych oraz opieki medycznej.

Drugim kluczowym elementem dla wypełnienia wyżej wymienionego celu, realizowanego na podstawie art. 12, 17, 18, 39, 42 TWE, było zapewnienie osobom przemieszczającym się we Wspólnocie dostępu do opieki medycznej i innych świadczeń systemu zabezpieczenia społecznego, tak by mogli korzystać z uprawnień nabytych we własnym kraju i otrzymać pomoc w zakresie, w jakim otrzymują ją obywatele państwa, w którym aktualnie przebywają.