Ciechanowiec Herman, Społeczno-gospodarcze przeznaczenie własności nieruchomości a planowanie przestrzenne w gminie

Celem artykułu jest wyjaśnienie pojęcia społeczno-gospodarczego przeznaczenia własności nieruchomości jako determinanty treści i granic tego prawa w kontekście planowania przestrzennego w gminie. Aktualność problematyki jest podyktowana znaczącym rozpowszechnieniem w lokalnej praktyce urbanistyczno-prawnej liberalno-indywidualistycznej interpretacji własności oraz doktryny wolności budowlanej, uznającej prawo zabudowy za aprioryczne i immanentne uprawnienie właścicielskie. W artykule pokazano, że takie podejście nie odpowiada normatywnemu, liberalno-solidarystycznemu modelowi własności nieruchomości, wytyczonemu między innymi przez użyte w art. 140 i art. 143 Kodeksu cywilnego pojęcie jej przeznaczenia społeczno-gospodarczego. Wywiedziono w szczególności, że owo pojęcie dokonuje ustawowej socjalizacji własności nieruchomości, zobowiązuje do traktowania przestrzeni jako dobra wspólnego i sfery kompromisu między interesem prywatnym a interesem publicznym. Ponadto w artykule uzasadniono tezę, że inwestycje sprzeczne ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem własności nieruchomości nie znajdują podstawy w przysługującym właścicielowi tytule cywilnoprawnym do gruntu.