Kolendowska-Matejczuk Marta, Warchoł Marcin, Prawo zatrzymanego do milczenia

Zatrzymanie procesowe uregulowane w rozdziale 27 k.p.k. jest jednym ze środków przymusu, który w znacznym stopniu ingeruje w wolności obywatelskie i nierzadko stanowi pierwszy istotny etap „sprawy karnej”. Ma przy tym bezpośredni wpływ na dalsze etapy postępowania karnego, w tym na treść wyroku. Z tego też względu istotne jest, aby ustawodawca krajowy umożliwił zatrzymanemu – i to jeszcze przed przedstawieniem mu zarzutów – wykonywanie niezbędnych praw, które są determinantą rzetelnego postępowania penalnego. Do katalogu tych praw z pewnością należy prawo do obrony, co akcentują w orzecznictwie zarówno sądy międzynarodowe (np. Europejski Trybunał Praw Człowieka), jak i polskie (np. Trybunał Konstytucyjny i Sąd Najwyższy).

Zgodnie z utrwaloną obecnie linią orzeczniczą ETPC, składającą się na tzw. doktrynę Salduz, prawo do rzetelnego procesu wymaga, aby prawo do obrony przysługiwało już na wczesnych etapach sprawy, w tym na etapie przedsądowym, np. przy pierwszym przesłuchaniu (np. w...