Gajewski Sebastian, Prawne zachęty do łączenia gmin i powiatów na tle doświadczeń europejskich

Zachęty do dobrowolnego łączenia się jednostek samorządu terytorialnego obecne są w wielu europejskich porządkach prawnych. Można tu wskazać regulacje trybu łączenia się jednostek samorządu terytorialnego oraz dochodów jednostek powstałych w wyniku konsolidacji. Doświadczenia państw europejskich w stosowaniu tych narzędzi wskazują jednak, że nie są one zbyt skuteczne. Takie rozwiązania obecne są również w Polsce. Prawnofinansowe zachęty do konsolidacji przewiduje ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Zdaniem autora, na tle konstytucyjnych i ustawowych czynników kształtowania zasadniczego podziału terytorialnego państwa nie można przyjąć, by w każdym przypadku łączenie jednostek samorządu terytorialnego przyczyniało się do zapewnienia, że siatka podziału będzie bardziej odpowiadać wspomnianym czynnikom. Oznacza to, że na gruncie Konstytucji RP konsolidacja gmin i powiatów nie zawsze jest zjawiskiem pożądanym, a rolą ustawodawcy nie musi być tworzenie zachęt do tego procesu, w szczególności że wielkość polskich gmin i powiatów oceniana jest jako optymalna. Być może z tego powodu rozwiązania przewidziane w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego okazały się nieskuteczne.