Pichlak Maciej, Polskie spory między populistycznym a prawnym konstytucjonalizmem wobec refleksyjności konstytucji

Artykuł rozważa spór ideowy między konstytucjonalizmem prawnym a populistycznym w kontekście trwającego w Polsce kryzysu konstytucyjnego państwa prawa. Pierwszy z tych wariantów ideologii konstytucjonalizmu zajmuje, szczególnie do 2015 r., dominującą pozycję w rodzimym dyskursie konstytucyjnym, natomiast drugi stanowi dlań najważniejszą alternatywę. Tym samym konstytucjonalizm prawny i populistyczny zagospodarowują większość pola, dyktując najbardziej rozpowszechnione sposoby uprawiania praktyki konstytucyjnej (praktyki tworzenia, stosowania i interpretowania konstytucji, a także publicznego debatowania o tym akcie).

Taki stan rzeczy stanowi, jak wykażę dalej, poważne ograniczenie, ponieważ oba warianty konstytucjonalizmu podzielają pewne wspólne – i w obu przypadkach równie błędne – założenia dotyczące relacji prawa, demokracji i konstytucyjnej praktyki. Nie oznacza to oczywiście zrównywania obu doktryn. Konstytucjonalizm prawny chroni wiele kluczowych dla demokracji wartości – takich...