Pawelec Kazimierz Jan, Pełnomocnik z urzędu w polskim postępowaniu karnoskarbowym

W procedurze karnej pełnomocnik z urzędu może zostać wyznaczony dla oskarżyciela posiłkowego (ubocznego, subsydiarnego), oskarżyciela prywatnego lub powoda cywilnego. Również osoba niebędąca stroną (art. 87 § 2 k.p.k.) może złożyć wniosek o wyznaczenie pełnomocnika z urzędu, powołując się na tzw. prawo ubogiego (art. 78 § 1 k.p.k.). Proces karny nie przewiduje obligatoryjnego udziału pełnomocnika, gdyż art. 88 k.p.k. nie powołuje się na stosowanie art. 79 § 1–3 k.p.k. oraz art. 80 k.p.k. .

Inaczej jest w postępowaniu karnoskarbowym, które nie zna strony pokrzywdzonej. Poza obrońcą oskarżonego stronami postępowania są również odpowiedzialny posiłkowo, podmiot zobowiązany do zwrotu korzyści, jak również interwenient. Są to strony nieznane powszechnemu procesowi karnemu, które zgodnie z art. 125 § 1 k.k.s. oraz art. 128 § 1 k.k.s. mogą ustanowić lub wystąpić o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, którym może być adwokat lub radca prawny.