Podleś Marcin, Siwik Lidia, Likwidacja spółek z perspektywy projektowanej regulacji prostej spółki akcyjnej

Likwidacja spółek w przypadku ich rozwiązywania ma swoje uzasadnienie w systemowych i historycznych podstawach prawa handlowego. Wprawdzie przepisy prawa unijnego i polskiego dopuszczają wyjątki od prowadzenia likwidacji, niemniej jednak w ślad za tymi wyjątkami wprowadzane są z założenia gwarancje zabezpieczenia interesów uczestników obrotu gospodarczego. Kluczem do uzasadnienia odstępstw powinna być realność środków ochrony interesów wierzycieli. W tym zakresie pojawiły się wątpliwości na gruncie spółek osobowych w związku z możliwością swobodnego zdecydowania przez wspólników o kwestii rozwiązania spółki bez likwidacji przy jednoczesnym braku wyraźnego przesądzenia przez ustawodawcę w przepisach o odpowiedzialności wspólników po rozwiązaniu takiej spółki. Realnej funkcji ochronnej wydaje się nie spełniać także procedura rozwiązania niedziałającej i niemającej majątku spółki przez sąd rejestrowy z urzędu na gruncie przepisów ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Niespójna systemowo i wątpliwa z perspektywy ochrony interesów wierzycieli wydaje się być regulacja zawarta w projekcie nowelizacji dotyczącej prostej spółki akcyjnej, przewidująca nietypową możliwość odstąpienia od procedury likwidacyjnej. Dlatego z założenia reformatorzy prawa handlowego powinni się starać wprowadzać systemowo spójne, funkcjonalne rozwiązania, które wyważają z jednej strony konieczność wprowadzenia sprawnych i ekonomicznych zasad likwidacji spółek, a z drugiej strony dają uczestnikom obrotu, głównie wierzycielom spółek, poczucie zapewnienia realnego zabezpieczenia ich interesów.