Uliasz Marcin, Kontradyktoryjne czy inkwizycyjne postępowanie w sprawach o podział majątku wspólnego?

W uchwale z 21 lutego 2008 r., III CZP 148/2007 , Sąd Najwyższy wypowiedział się o niezwykle istotnym, z punktu widzenia praktyki, problemie inicjatywy dowodowej sądu w postępowaniu w sprawach o podział majątku wspólnego. Z powyższej uchwały wynika, że sąd w sprawach o podział majątku wspólnego obowiązany jest z urzędu dopuścić dowody w celu ustalenia składu i wartości majątku wspólnego, jeżeli dowody zgłoszone przez uczestników postępowania nie pozwalają na poczynienie takich ustaleń.

Stanowisko wyrażone w uchwale wynika z dyskusyjnego założenia, że w postępowaniu nieprocesowym nie obowiązuje zasada kontradyktoryjności. Konieczne jest więc bliższe przedstawienie tej zasady i ustalenie, czy odnosi się ona do postępowania nieprocesowego, a jeśli tak, wskazanie zakresu jej obowiązywania w tym postępowaniu. Wyniki tych rozważań pozwolą na prawidłową interpretację przepisu art. 684 k.p.c. w zw. z art. 567 § 3 k.p.c.