Pilikowski Tomasz, Artykuł 13 Kodeksu karnego wykonawczego jako instrument rozstrzygania o zasadności usunięcia informacji o ukaraniu z Krajowego Rejestru Karnego w wyniku zatarcia skazania z mocy prawa

Streszczenie

Zatarcie skazania jest jedną z podstawowych – zarówno z teoretycznego, jak i praktycznego punktu widzenia – instytucji prawa karnego. Jego kluczowym skutkiem jest konieczność usunięcia informacji o skazaniu z Krajowego Rejestru Karnego. Jednocześnie ustawodawca jako zasadę przyjmuje, że do zatarcia skazania dochodzi z mocy prawa. Tym samym sąd ani żaden inny organ nie wydaje orzeczenia przesądzającego, że do zatarcia skazania w danym przypadku doszło.

Powyższe prowadzi do praktycznych wątpliwości co do zasadności utrzymywania w Rejestrze wpisów o skazaniu poszczególnych osób. Ani aktualna ustawa, ani projekt ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym z dnia 18 stycznia 2022 r., nie określają, w jaki sposób należy rozstrzygać wątpliwości co do zasadności utrzymywania wpisów o skazaniach w Krajowym Rejestrze Karnym.

Powszechną praktyką jest orzekanie w przedmiocie zatarcia skazania z mocy prawa przez sąd wydający wyrok skazujący na podstawie art. 13 Kodeksu karnego wykonawczego. Autor dokonuje literalnej, systemowej i celowościowej wykładni wymienionego przepisu pod kątem możliwości traktowania go jako podstawy orzekania o zaistnieniu zatarcia skazania, odwołując się do najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego. Analizuje także charakter prawny Krajowego Rejestru Karnego wskazując, że jego prowadzenie mieści się w sferze prawa administracyjnego, a nie karnego.

W oparciu o powyższe, Autor stara się znaleźć odpowiedź na pytanie, czy dopuszczalne jest orzekanie o zatarciu skazania ex lege, na podstawie art. 13 Kodeksu karnego wykonawczego.