Czy można dokonać unieważnienia umowy w sprawie zamówienia publicznego ze względu na wadę oświadczenia woli, jaką jest błąd?

Pytania i odpowiedzi
Status:  Aktualne
Autor odpowiedzi: Smaga Łukasz
Odpowiedzi udzielono: 17 czerwca 2014 r., stan prawny dotychczas nie uległ zmianie

PYTANIE

Wykonawca złożył ofertę w przetargu nieograniczonym dotyczącym robót budowlanych, polegających na przebudowie drogi gminnej. Projekt, na bazie którego została złożona oferta składał się z dwóch etapów. Załączony przez zamawiającego do SIWZ przedmiar robót dotyczył tylko etapu I. Oferta złożona przez wykonawcę została sporządzona na bazie ww. przedmiaru i obejmowała jedynie etap I. Ponadto SIWZ stanowi: "Cena za wykonanie przedmiotu zamówienia rozumiana jest jako całkowite wynagrodzenie wykonawcy za wykonanie przedmiotu zamówienia i jest ceną ryczałtową w znaczeniu i ze skutkiem wynikającym z art. 632 Kodeksu cywilnego". Dołączony do SIWZ kosztorys ofertowy (przedmiar robót) jest dla wykonawcy materiałem pomocniczym w kalkulacji ceny. Cena łączna podana w ofercie powinna obejmować wszystkie koszty i składniki związane z wykonaniem przedmiotu zamówienia oraz warunkami stawianymi przez zamawiającego. Cena łączna brutto będzie podlegała ocenie w ramach przyjętego kryterium oceny ofert. Na podstawie treści formularza ofertowego wykonawca zaoferował wykonanie całości zamówienia, zgodnie z wymogami SIWZ. Ponadto w podpisanej umowie znajdują się m.in. następujące zapisy: Strony ustalają, że wynagrodzenie za przedmiot umowy będzie ryczałtowe, wynikające z oferty stanowiącej załącznik nr 2 do niniejszej umowy. Wynagrodzenie ryczałtowe jest stałe i obejmuje wszystkie czynności i koszty związane z wykonaniem przedmiotu umowy. W razie wątpliwości poczytuje się, iż wykonawca podjął się wszystkich robót, prac i czynności objętych opisem przedmiotu zamówienia i projektem stanowiącym cześć składowa niniejszej umowy. Do umowy wykonawca zobowiązany jest załączyć kosztorys. Mając powyższe na uwadze wykonawca wypełniając i podpisując ofertę w brzmieniu przewidzianym przez zamawiającego zobowiązał się faktycznie do realizacji pełnego zakresu przedmiotu zamówienia, tj. etapu I i II. Treść postanowień SIWZ i formularza ofertowego jednoznacznie wskazuje, że cena podana przez wykonawcę dotyczy tak naprawdę całości przedmiotu zamówienia, a nie tylko jednego z etapów. Również treść umowy wskazuje na to, że wykonawca zobowiązał się do realizacji całości przedmiotu zamówienia za zaoferowaną cenę, zgodnie z treścią swojej oferty. Zauważyć należy również, że zamawiający zobowiązał w istotnych postanowieniach umownych wykonawcę do załączenia do umowy kosztorysu. Powyższe oznacza, że kosztorys winien dotyczyć całości inwestycji, a nie jedynie I jej etapu – jak to ma miejsce w tym przypadku. Ponadto z tytułu załączonego do umowy kosztorysu nie wynika, iż dotyczy on jedynie I etapu inwestycji. Nie mniej jednak, kosztorys, który stanowi jedynie załącznik do umowy nie może kształtować jej zakresu. Reasumując, wykonawca składając ofertę na całość przedmiotu zamówienia oczekiwałby, że umowa w sprawie zamówienia publicznego, jaką zawarł, dotyczy jedynie części owego przedmiotu – co jest oczywiście niemożliwe. W chwili obecnej (po podpisaniu umowy) zamawiający żąda od wykonawcy wymiany kosztorysu dołączonego do umowy, tak aby "dostosować" jego zawartość do dwóch etapów inwestycji. Tym samym działania zamawiającego zmierzają do wyeliminowania niezgodności treści załącznika z treścią umowy, którą powinien zauważyć jeszcze przed zawarciem umowy. Mając powyższe na uwadze, wykonawca w ofercie i w umowie zobowiązał się do realizacji obu etapów przedmiotu zamówienia. Niestety załącznik przedłożony do umowy nie kształtuje zakresu przedmiotu zamówienia, do realizacji którego zobowiązał się wykonawca. Zaoferowana przez wykonawcę cena jest jednak nieadekwatna do rzeczywistej wartości robót, do których wykonania się zobowiązał. Przedmiotowa wada oświadczenia woli polega bądź na nieprawidłowym funkcjonowaniu mechanizmu woli, bądź na niezgodności między powzięciem woli, a jej przejawem. Wadliwy kosztorys powinien i mógł być z łatwością zauważony przez zamawiającego. Uzasadnione wątpliwości budzi zachowanie zamawiającego, który widząc, że cena oferty jest tożsama z ceną wynikającą z kosztorysu dla etapu I, nie zwrócił się do wykonawcy z prośbą o wyjaśnienie treści takiej oferty.

Czy można dokonać unieważnienia umowy w sprawie zamówienia publicznego ze względu na wadę oświadczenia woli, jaką jest błąd?

Czy wykonawca może wystosować pismo – oświadczenie do zamawiającego informujące go o uchylenie się od skutków błędu?

Czy w niniejszej sprawie w związku z wadliwym kosztorysem załączonym do umowy można spróbować powołać się na wadę oświadczenia woli?

ODPOWIEDŹ

Pełna treść dostępna po zalogowaniu do LEX