Wiśniewski Paweł, Zawieszenie postępowania (sprawa przed sądem lub organem państwa obcego)

Zawieszenie postępowania (sprawa przed sądem lub organem państwa obcego)

Obligatoryjna przyczyna zawieszenia postępowania z urzędu.

Pozytywne przesłanki zawieszenia, które muszą wystąpić łącznie:

– tożsamość roszczenia,

– identyczność stron,

– zawiśnięcie sprawy przed sądem lub organem państwa obcego nastąpiło wcześniej niż przed sądem polskim.

Negatywne przesłanki zawieszenia:

– orzeczenie sądu lub organu państwa obcego nie będzie spełniało przesłanek jego uznania w Polsce,

– postępowanie przed sądem lub organem państwa obcego nie zostanie zakończone w rozsądnym terminie.

Oceny, czy zachodzą przesłanki negatywne zawieszenia, sąd powinien dokonać na podstawie dowodów przedstawionych przez strony, a nie powinien działać w tym zakresie z urzędu (por. A. Hrycaj (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, H. Dolecki, T. Wiśniewski (red.), Warszawa 2012, s. 50–51).

Postanowienie zaskarżalne zażaleniem do sądu drugiej instancji (art. 394 § 1 pkt 5 k.p.c.). Patrz również Wniesienie zażalenia.

W prawie europejskim w sposób szczególny uregulowano przypadki zawieszenia postępowania ze względu na postępowanie wszczęte wcześniej przed sądem innego państwa:

– w sprawach o rozwód, separację i unieważnienie małżeństwa (art. 19 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r.),

– w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej (art. 19 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r.),

– w sprawach cywilnych i handlowych, z wyłączeniem spraw dotyczących: stanu cywilnego, zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnych, jak również ustawowego przedstawicielstwa osób fizycznych, stosunków majątkowych wynikających z małżeństwa, prawa spadkowego włącznie z testamentami, upadłości, układów i innych podobnych postępowań, ubezpieczeń społecznych, sądownictwa polubownego (art. 27 ust. 1 oraz art. 28 ust. 1 w zw. z art. 1 ust. 1 i 2 rozporządzenia Rady (WE) 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r.).

Skutki zawieszenia postępowania:

– odwołanie przez przewodniczącego wyznaczonej rozprawy bądź odroczenie rozprawy przez sąd, gdy przyczyna zawieszenia ujawniła się na rozprawie,

– wstrzymanie biegu terminów sądowych i ustawowych (art. 179 § 2 k.p.c.),

– sąd podejmuje jedynie czynności mające na celu podjęcie postępowania albo zabezpieczenie powództwa lub dowodu (art. 179 § 3 zd. pierwsze k.p.c.),

– czynności stron niezwiązane z podjęciem postępowania albo zabezpieczeniem powództwa lub dowodu nie wywołują skutków aż do chwili podjęcia postępowania (art. 179 § 3 zd. drugie k.p.c.).