Dauter Bogusław, Wymierzenie grzywny organowi administracji publicznej za nieprzekazanie skargi wraz z odpowiedzią na skargę i aktami sprawy

Wymierzenie grzywny organowi administracji publicznej za nieprzekazanie skargi wraz z odpowiedzią na skargę i aktami sprawy

Wymierzenie grzywny organowi administracji publicznej za nieprzekazanie skargi wraz z odpowiedzią na skargę i aktami sprawy na podstawie art. 55 § 1 p.p.s.a. stanowi środek prawny stanowiący gwarancję procesową dla skarżącego nadania biegu jego sprawie. Instytucja przewidziana w powołanym przepisie pozostaje w ścisłym związku z obowiązującą w p.p.s.a. zasadą pośredniego wnoszenia skargi do WSA (art. 54 § 1 p.p.s.a.) i w założeniu ma służyć przeciwdziałaniu „przetrzymywaniu” skarg przez organy administracji publicznej (por. J.P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2010, s. 180). Procedura przedstawia wymierzenie grzywny na podstawie art. 55 § 1 p.p.s.a. Uwzględnia zmiany wynikające z ustawy z 7.04.2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 935).

1. Z art. 54 § 2 p.p.s.a. wynika, że organ wniesioną przez stronę skargę przekazuje WSA co do zasady w terminie trzydziestu dni od dnia jej otrzymania wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę. Zgodnie ze zdaniem drugim tego przepisu skargę wniesioną za pośrednictwem konsula oraz skargę na decyzję wydaną przez ministra właściwego do spraw zagranicznych w zakresie spraw uregulowanych w ustawie z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, minister właściwy do spraw zagranicznych przekazuje sądowi wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie sześćdziesięciu dni od dnia jej otrzymania odpowiednio przez ministra właściwego do spraw zagranicznych albo konsula.". Przepisy ustaw szczególnych w tym zakresie mogą przewidywać także inne, krótsze terminy (zob. W. Czerwiński, Niektóre modyfikacje prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 2012, nr 3, s. 92).W odniesieniu do czynności przekazania skargi wraz z aktami sprawy zastosowanie znajduje, wydane na podstawie delegacji art. 54 § 5 p.p.s.a., rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 maja 2019 r. w sprawie szczegółowego sposobu oraz szczegółowych warunków przekazywania skargi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę do sądu administracyjnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1003).

2. Z art. 54 § 2 p.p.s.a. wynika, że do obowiązków organu należy nie tylko samo przekazanie skargi strony, ale także sporządzenie na nią odpowiedzi oraz przedstawienie sądowi akt sprawy. Niewypełnienie któregokolwiek z tych obowiązków przez organ upoważnia skarżącego do złożenia wniosku o wymierzenie organowi grzywny na podstawie art. 55 § 1 p.p.s.a. (postanowienie WSA w Gliwicach z dnia 19 maja 2006 r., II SO/Gl 6/06).

3. Zgodnie z art. 54a § 1 p.p.s.a., który - stosownie do postanowień ustawy z 7.04.2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 935) - wszedł w życie z dniem 1 czerwca 2017 r., art. 54 § 2 p.p.s.a. nie stosuje się w przypadku gdy przed przekazaniem skargi jednej ze stron postępowania administracyjnego, inna strona tego postępowania zwróciła się do organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy.

1. Wymierzenie grzywny przewidzianej w art. 55 § 1 p.p.s.a. może nastąpić wyłącznie na podstawie wniosku skarżącego. Do złożenia wniosku nie jest uprawniony uczestnik postępowania (por. M. Jagielska, A. Wiktorowska, P. Wajda [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz (red. R. Hauser, M. Wierzbowski), Warszawa 2011, s. 300).

2. Wniosek skarżącego o wymierzenie grzywny na podstawie art. 55 § 1 p.p.s.a. jest wnioskiem wszczynającym odrębne postępowanie w rozumieniu art. 63 p.p.s.a., od którego na podstawie art. 230 § 1 i 2 p.p.s.a. pobiera się wpis sądowy (zob. uchwała NSA z dnia 7 kwietnia 2008 r., II FPS 1/08, ONSAiWSA 2008, nr 3, poz. 42, glosy aprobujące do tej uchwały: J. Borkowskiego, OSP 2008, z. 9, s. 615 i n. oraz W. Chróścielewskiego, ZNSA 2008, nr 6, s. 132 i n. oraz krytyczne: A. Błaszczyńskiej, PPP 2009, nr 6, s. 73 i n.; P. Sobotki, Studia Prawnoustrojowe 2009, nr 6, s. 73 i n.).

3. Wniosek podlega wpisowi stałemu w kwocie 100 zł (§ 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 221, poz. 2193, z późn. zm.). Skarżący może jednak wnioskować o zwolnienie z obowiązku uiszczenia tego wpisu w ramach prawa pomocy.

4. Wniosek składa się bezpośrednio do WSA (art. 64 § 1 p.p.s.a.). Nie musi być on poprzedzony dodatkowym wezwaniem do wykonania obowiązku przedstawienia skargi, akt postępowania i odpowiedzi na skargę, ponieważ takiego wymogu nie przewidują przepisy p.p.s.a. (postanowienie WSA w Krakowie z dnia 11 grudnia 2008 r., II SO/Kr 41/07).

5. Z istoty wniosku o wymierzenie grzywny na podstawie art. 55 § 1 p.p.s.a. wynika, że może on być złożony dopiero po upływie trzydziestodniowego terminu wynikającego z art. 54 § 2 p.p.s.a., jaki organ ma na przekazanie skargi wraz z odpowiedzią na skargę i aktami sprawy. W orzecznictwie odnoszącym się do art. 54 § 2 p.p.s.a. w brzmieniu sprzed nowelizacji wynikającej z ustawy z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2015 r. poz. 658) przyjmowano, że początek tego terminu należy zasadniczo liczyć od dnia doręczenia skargi organowi (por. postanowienie NSA z dnia 30 stycznia 2013 r., I OZ 42/13). Obecne brzmienie art. 54 § 2 p.p.s.a. nie pozostawia w tym zakresie już żadnych wątpliwości, ponieważ traktuje o otrzymaniu skargi przez organ.

6. Wniosek o wymierzenie grzywny może być złożony wyłącznie na piśmie, co pośrednio wynika z treści art. 64 § 2 w związku z art. 63 p.p.s.a. Powinien zatem spełniać wymogi pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać określenie żądania, jego podstawy i uzasadnienie oraz oznaczenie stron i organów (art. 64 § 2 p.p.s.a.).

Stosownie do wskazanego przepisu oraz art. 46 i 47 p.p.s.a powinien zawierać zatem:

– oznaczenie sądu, do którego jest skierowany;

– imię i nazwisko lub nazwę stron skarżącej, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;

– oznaczenie miejsca zamieszkania (siedziby) strony skarżącej, a w razie jego braku - adresu do doręczeń (i adresów ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników, jeśli występują w sprawie);

– oznaczenie, że pismo stanowi wniosek o wymierzenie grzywny na podstawie art. 55 § 1 p.p.s.a.

– osnowę (uzasadnienie), z której przede wszystkim powinna wynikać przyczyna złożenia wniosku;

– żądanie wymierzenia grzywny na podstawie art. 55 § 1 p.p.s.a.;

– oznaczenie organu, który dopuścił się naruszenia obowiązków wynikających z art. 54 § 2 p.p.s.a.;

– podpis strony skarżącej (albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika, jeśli występują w sprawie);

– wymienienie załączników (np. dowodu nadania skargi do organu).

Do wniosku należy dołączyć:

– pełnomocnictwo, jeżeli pismo wnosi pełnomocnik, który przedtem nie złożył pełnomocnictwa przed sądem w danej sprawi;.

– jego odpis przeznaczony dla organu administracji publicznej.