Goldiszewicz Agnieszka, Wyłączenie prawa i obowiązku prowadzenia spraw wspólnika spółki jawnej na mocy umowy spółki przed wpisem spółki do rejestru

Wyłączenie prawa i obowiązku prowadzenia spraw wspólnika spółki jawnej na mocy umowy spółki przed wpisem spółki do rejestru

Co do zasady prowadzenie spraw spółki stanowi prawo i obowiązek każdego wspólnika. Zgodnie z art. 40 § 1 k.s.h. prowadzenie spraw spółki może być powierzone jednemu lub kilku wspólnikom bądź na mocy umowy spółki, bądź na podstawie późniejszej uchwały wspólników. Pozostali wspólnicy są wówczas wyłączeni od prowadzenia spraw spółki.

Zarówno umowa, jak i podjęta uchwała mogą wprowadzić wyłom w zasadzie, że sprawy spółki prowadzone są przez wszystkich wspólników. Wspólnicy mogą więc przyjąć, że będzie to czynił jeden lub kilku spośród nich (tak A. Kidyba, Komentarz do art. 40 k.s.h., LEX/el. 2013).

Określenie reguł związanych z prowadzeniem spraw spółki może nastąpić zarówno na etapie tworzenia spółki - w stosunku do jeszcze nieistniejącego prawa i obowiązku, jak i w trakcie jej istnienia - kiedy to prawo i obowiązek już istnieje. (zob. na temat możliwości wyłączenia tego prawa i obowiązku w sposób wtórny).

Granice swobody kształtowania umowy spółki wyznacza art. 38 § 1 k.s.h., zgodnie z którym nie jest dopuszczalne wyłączenie wszystkich wspólników od prowadzenia spraw spółki.

Wyłączenie prawa i obowiązku prowadzenia spraw spółki może nastąpić na etapie tworzenia spółki jawnej w stosunku do nieistniejącego jeszcze obowiązku (zarówno w przypadku spółki powstałej przez zawiązanie spółki i wpis do rejestru, jak i w wyniku przekształcenia spółki cywilnej albo innej spółki w spółkę jawną). W tym przypadku nie można mówić o możliwości odebrania prawa, które jeszcze nie istnieje.