Grzegorczyk Tomasz, Wnoszenie środka odwoławczego (uwagi ogólne)

Wnoszenie środka odwoławczego (uwagi ogólne)

Środek odwoławczy przysługuje jedynie od orzeczenia wydanego w pierwszej instancji; w innych przypadkach jest to dopuszczalne wyjątkowo na mocy szczególnego przepisu ustawy (zob. art. 426 k.p.k., art. 430 § 2 k.p.k.). Nie ma przy tym żadnych wyjątków w przypadku apelacji, bowiem dotyczy ona wyłącznie zaskarżania wyroku sądu pierwszej instancji (zob. art. 444 k.p.k.).

Prawo do wniesienia środka odwoławczego od orzeczenia wydanego w pierwszej instancji, zgodnie z art. 425 § 1 k.p.k. przysługuje:

1) stronom,

2) innym osobom wskazanym w przepisach ustawy (tzn. kodeksu postępowania karnego) - p. osobie, której odebrano przedmiot będący dowodem rzeczowym lub która zgłosiła do nich roszczenie (zob. art. 323 § 2 k.p.k.).

Obrońca, jako przedstawiciel strony działający samodzielnie, może wnieść apelację niezależnie od apelacji samego oskarżonego (post. SN z dnia 14 listopada 1972 r., V KRN 437/72, OSNKW 1973 r., nr 4, poz. 52) z tym, że środek odwoławczy wniesiony przez obrońcę na niekorzyść oskarżonego jest niedopuszczalny z mocy ustawy i nie podlega rozpoznaniu (wyr. SN z dnia 19 marca 1997 r., IV KKN 326/96, OSNKW 1997 r., nr 7–8, poz. 64).

Po otrzymaniu orzeczenia wraz z uzasadnieniem (co do zasady; ewentualnie ogłoszenia postanowienia) odwołujący jest zobowiązany do zachowania formy i terminu dla wniesienia środka odwoławczego. Forma to ogólne wymogi dla każdego pisma procesowego oraz wymogi szczególne dla danego środka odwoławczego; termin dla apelacji: 14 dni (art. 445 § 1 k.p.k.), dla zażalenia oraz sprzeciwu: 7 dni (art. 460 k.p.k.).

Jeśli strona rezygnuje z wnoszenia środka odwoławczego, po upływie stosownego terminu do wniesienia tego środka, orzeczenie sądu I instancji uprawomocnia się.