Goldiszewicz Agnieszka, Ustanowienie zastawu rejestrowego na udziałach w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością

Ustanowienie zastawu rejestrowego na udziałach w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością

Zastaw rejestrowy jest szczególnym rodzajem zastawu umownego. Obok zastawu zwykłego jest on często wykorzystywanym w praktyce prawnorzeczowym środkiem zabezpieczenia wierzytelności.

Zastaw rejestrowy regulują przepisy ustawy z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 67, poz. 569).

Zgodnie z art. 7 ust. 1 u.z.r. przedmiotem zastawu rejestrowego mogą być rzeczy ruchome i zbywalne prawa majątkowe. Możliwe jest więc ustanowienie zastawu rejestrowego na udziale w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

Ustanowienie zastawu rejestrowego na udziale związane jest z:

a) spełnieniem warunków niezbędnych dla możliwości ustanowienia zastawu na udziałach (art. 182 § 1 k.s.h.);

b) zawarciem umowy zastawniczej w wymaganej formie i wpisem do rejestru zastawów (art. 3 ust. 1 u.z.r.);

c) powiadomieniem spółki o obciążeniu udziałów zastawem (art. 187 § 1 k.s.h.).

W następstwie powiadomienia spółki o ustanowieniu zastawu rejestrowego na udziale zarząd będzie zobowiązany do:

– wpisu wzmianki w księdze udziałów o zastawieniu udziałów (art. 188 § 1 k.s.h.);

– złożenia do rejestru listy wspólników ze wzmianką o ustanowieniu zastawu (art. 188 § 3 k.s.h.).

Możliwość zastawiania udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością może być ograniczona lub wyłączona przez:

1) ustawę;

2) umowę spółki.

Ad 1) Przepisy kodeksu spółek handlowych mogą ograniczać możliwość zastawiania udziałów (art. 176 § 3 k.s.h.), a w niektórych przypadkach całkowicie ją wyłączać (np. w odniesieniu do części udziału lub ułamkowej części udziału, zob. też art. 200 § 1 k.s.h.).

Zob. szerzej w kwestii rodzajów ograniczeń wynikających z ustawy - Procedura ustanowienia zastawu zwykłego na udziale w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością).

Ad 2) Źródłem ograniczeń przy zastawiana udziału może być także umowa spółki. Zgodnie z art. 182 § 1 k.s.h. umowa spółki może:

– uzależniać ustanowienie zastawu na udziale od zgody spółki, albo

– przewidywać inne ograniczenia przy ustanawianiu zastawu.

Zob. szerzej w kwestii rodzajów ograniczeń wynikających z umowy spółki - Procedura ustanowienia zastawu zwykłego na udziale w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością).