Musiał Krzysztof J., Skarga na czynności egzekucyjne

Skarga na czynności egzekucyjne

Procedura dotyczy trybu i terminów wnoszenia skargi na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego lub egzekutora.

W przypadku gdy zobowiązany kwestionuje prawidłowość podjętej wobec niego czynności egzekucyjnej organu egzekucyjnego lub czynności egzekucyjnych dokonanych przez egzekutora, przysługuje mu prawo do wniesienia skargi na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego lub egzekutora. Od skargi na czynności egzekucyjne odróżnić należy instytucję skargi na przewlekłość postępowania egzekucyjnego, w przypadku której przedmiotem zaskarżenia jest bezczynność organu egzekucyjnego bądź jego opieszałe działanie, a prawo do jej wniesienia przysługuje również wierzycielowi niebędącemu jednocześnie organem egzekucyjnym, a także każdemu podmiotowi, którego interes prawny lub faktyczny został naruszony w wyniku niewykonania obowiązku oraz organowi zainteresowanemu w wykonaniu obowiązku.

Skargę na czynności egzekucyjne lub egzekutora wnosi się w terminie 14 dni od dnia zawiadomienia zobowiązanego o czynności egzekucyjnej. Instytucja skargi na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego lub egzekutora służy kontroli prawidłowości stosowania w postępowaniu egzekucyjnym środków egzekucyjnych, które zmierzają do bezpośredniego wyegzekwowania należności. Ocenie w ramach skargi na czynność egzekucyjną podlegają więc działania organu egzekucyjnego, który na zlecenie wierzyciela ma obowiązek egzekwować należność wskazaną w tytule wykonawczym. W ramach skargi na czynności egzekucyjne można zatem podnosić kwestie formalnoprawne, które odnoszą się do prawidłowego przebiegu postępowania organu egzekucyjnego lub egzekutora w oparciu o przepisy regulujące sposób i formę dokonania tych czynności. Nie jest więc możliwe podnoszenie zarzutów, które są podstawą do wniesienia innego środka zaskarżenia służącego ochronie praw zobowiązanego. Skarga na czynności egzekucyjne nie może zatem dotyczyć przypadków, które mogą być przedmiotem zgłoszenia zarzutów na podstawie art. 33 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 1427 z późn. zm.) - dalej u.p.e.a. (zob. wyrok WSA w Warszawie z dnia 6 listopada 2007 r., III Sa/Wa 1433/07 oraz wyrok NSA z dnia 6 grudnia 2013 r., II FSK 2988/11).

W każdym przypadku skarga na czynności egzekucyjne powinna zostać wniesiona w toku postępowania egzekucyjnego, bowiem zaskarżane czynności podejmowane są przez organ egzekucyjny w toku egzekucji administracyjnej. Składanie skargi po zakończeniu postępowania egzekucyjnego nie wydaje się być zasadne, gdyż nie będzie ona już miała wpływu na jego przebieg. W wyroku z dnia 14 marca 1997 r., I Sa/Gd 166/1996, NSA podkreślił, że dopuszczalność wniesienia skargi na czynności egzekucyjne ograniczona jest w czasie nie zwykłym terminem liczonym w jednostkach czasowych, lecz stanem czynności egzekucyjnych w sprawie. Wyegzekwowanie obowiązku czyni skargę spóźnioną, bowiem jej nawet merytoryczna zasadność nie może prowadzić do odwrócenia ostatecznego efektu postępowania egzekucyjnego w postaci przymusowego wykonania egzekwowanego obowiązku. W takim stanie rzeczy skarga nie nadaje się do merytorycznego rozpoznania.

W przypadku uchybienia terminu do wniesienia skargi na czynności egzekucyjne zobowiązany może wystąpić z prośbą o przywrócenie terminu do jej wniesienia. Prośbę o przywrócenie terminu wnieść należy w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu.