Dauter Bogusław, Przygotowanie do rozprawy

Przygotowanie do rozprawy

Zasadą jest, że sąd orzekający rozpoznaje sprawy na rozprawie. Sąd może rozpoznać sprawę na rozprawie nawet wówczas, gdy sprawa podlega rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym (por. art. 90 § 2 p.p.s.a.). Rozprawę przygotowuje (zarządza skompletowanie dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia rozprawy) przewodniczący lub sędzia sprawozdawca, w zależności od przyjętego podziału czynności w sądzie administracyjnym. Wskazanie składu orzekającego i wyznaczenie terminu rozprawy to w zasadzie domena przewodniczącego wydziału (por. § 26 i § 39 ust. 1 reg. WSA).

Z dniem 31 maja 2019 r. wejdzie w życie art. 4 ustawy z dnia 10 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 183 ze zm.), a także ustawa z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 934), które wprowadzają informatyzację postępowania sądowoadministracyjnego. Korespondencja sądowa będzie doręczana stronom postępowania albo w sposób tradycyjny albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Doręczenie pism przez sąd będzie następowało za pomocą środków komunikacji elektronicznej, jeżeli strona wniesie pismo w formie dokumentu elektronicznego albo wystąpi do sądu o takie doręczanie i wskaże sądowi adres elektroniczny albo wyrazi zgodę na doręczanie pism za pomocą tych środków i wskaże sądowi adres elektroniczny.

Sprawa nadaje się do rozpoznania na rozprawie, jeżeli:

– skarga jest dopuszczalna, tj. zostały usunięte wszystkie jej braki formalne;

– wpis od skargi został prawidłowo opłacony;

– w sprawie zgromadzone zostały wszystkie niezbędne dokumenty, w tym kompletne akta administracyjne (por. art. 62 pkt 1 p.p.s.a.);

– doręczono stronie przeciwnej wszystkie pisma procesowe;

– w sprawie rozpatrzone zostały postępowania wpadkowe mogące mieć wpływ na dalsze procedowanie w sprawie zarówno te zainicjowane wnioskiem strony (np. o przyznanie prawa pomocy, o wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu, o przywrócenie terminu do dokonania uchybionej czynności, o wyłączenie sędziego, o rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym), jak również te, które sąd podejmuje z urzędu (np. w razie zaistnienia przesłanek do zawieszenia postępowania z urzędu, czy rozpoznania sprawy w trybie uproszczonym).

Rozprawę przygotowuje i przeprowadza się tak, aby sprawę można było rozpoznać w jednym dniu, bez jej odraczania (por. § 48 reg. WSA).

Zasadą jest, że termin rozprawy wyznacza przewodniczący z urzędu (por. art. 91 § 1 oraz art. 62 pkt 3 p.p.s.a., § 39 ust. 1 reg. WSA, § 42 ust. 1 reg. NSA). W określonych sytuacjach termin rozprawy może wyznaczyć sędzia sprawozdawca albo sąd (por. art. 90 § 2 p.p.s.a.).

Sprawy wniesione do sądu rozpoznaje się według kolejności ich wpływu, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej (por. § 32 ust. 1 reg. WSA, § 42 ust. 2 reg. NSA). Takim przepisem szczególnym przykładowo będzie art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (tj. Dz. U. z 2016 r. poz. 400), zgodnie z którym sąd administracyjny rozpatruje skargę na uchwałę organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego odrzucającą wniosek mieszkańców w sprawie przeprowadzenia referendum w terminie 14 dni od dnia jej wniesienia.

W uzasadnionych przypadkach prezes sądu może zarządzić rozpoznanie sprawy lub określonych spraw poza kolejnością (por. § 32 ust. 3 reg. WSA), w przypadku NSA, kompetencję taką posiada Prezes Izby, który może w uzasadnionych przypadkach zarządzić rozpoznanie sprawy lub określonych spraw poza kolejnością ich wpływu, po uprzednim uzgodnieniu z przewodniczącymi wydziałów (por. § 42 ust. 5 reg. NSA).

Wyznaczenie rozprawy następuje w formie zarządzenia na urzędowym formularzu. Wzory formularzy określa Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego (por. § 12 zarz. biur.). W zarządzeniu wydanym przez przewodniczącego wydziału lub sędziego sprawozdawcę podaje się:

– datę jego wydania;

– skład orzekający sądu, w tym sędziego sprawozdawcę;

– datę, godzinę oraz salę, w której ma się odbyć rozprawa;

– wskazanie kto ma być zawiadomiony o terminie rozprawy;

– swój podpis.