Krajnik Szymon, Przerwa w postępowaniu przyspieszonym

Przerwa w postępowaniu przyspieszonym

Postępowanie przyspieszone jest trybem zredukowanym zredukowanym pierwszego stopnia, tj. stosuje się do niego przepisy o  postępowaniu zwyczajnym, jeżeli unormowania Rozdz. 54a k.p.k. nie stanowią inaczej. Jest ono trybem fakultatywnym.

W postępowaniu przyspieszonym mogą być rozpoznawane sprawy, w  których prowadzi się dochodzenie, jeżeli sprawca został ujęty na gorącym uczynku popełnienia przestępstwa lub bezpośrednio potem, zatrzymany oraz w  ciągu 48 godzin doprowadzony przez Policję i przekazany do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o rozpoznanie sprawy w  postępowaniu przyspieszonym. W  trybie tym mogą ponadto być rozpoznawane sprawy o  przestępstwa ścigane z  oskarżenia prywatnego, jeżeli miały one charakter chuligański (art.  517b §  2 k.p.k.).

Tryb przyspieszony w  założeniu ustawodawcy został unormowany w  ten sposób, aby zredukować formalizm procesowy i  przyspieszyć przebieg postępowania, przy zapewnieniu przestrzegania naczelnych zasad procesu, w  tym zwłaszcza zagwarantowanie prawa oskarżonego do obrony, czemu służyć mają m.in. dyżury adwokatów i  radców prawnych w  siedzibach sądów rejonowych (zob. art. 517j k.p.k. oraz rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 czerwca 2015 r. w  sprawie sposobu zapewnienia oskarżonemu korzystania z  pomocy obrońcy w  postępowaniu przyspieszonym).

Zgodnie z nowym brzmieniem  art.  401 §  1 k.p.k., przerwę zarządza się:

- w celu przygotowania przez strony wniosków dowodowych,

– dla wypoczynku,

– z  uwagi na inną ważną przyczynę (katalog otwarty).

Możliwe jest wielokrotne zarządzanie przerw w rozprawie, o  ile tylko ich łączny czas nie przekroczy okresu 14 dni.

Należy podkreślić, że w  trybie przyspieszonym sąd nie jest związany żadnymi szczególnym ograniczeniami dowodowymi i  zastosowanie mają art. 167 k.p.k. oraz art. 170 k.p.k. Zobacz:Inicjatywa dowodowa sądu w postępowaniu sądowym.

Wśród innych ważnych przyczyn orzeczenia przerwy w  piśmiennictwie wskazuje się m.in. na potrzebę ustanowienia nowego obrońcy w  przypadku rozwiązania stosunku obrończego wraz z  przyznaniem określonego czasu na zapoznanie się z  aktami sprawy, oczekiwanie na spóźnionego świadka lub przedstawiciela strony, zmiany kwalifikacji prawnej czynu i  wniosku oskarżonego o przerwanie rozprawy w  celu przygotowania się do obrony - art.  399 §  1 i 2 k.p.k. (zob. J.  Kasiński, Przerwa w rozprawie w  postępowaniu przyspieszonym, „Prokuratura i  Prawo” 2008/9, s. 65–66).

Decydując w  przedmiocie przerwy, przewodniczący składu orzekającego wydaje zarządzenie, które w  wypadku procedowania przez sąd w  składzie jednoosobowym jest niezaskarżalne (zob. art. 373 k.p.k.). Możliwe będzie zatem odwołanie się od decyzji przewodniczącego jedynie na rozprawie przed sądem odwoławczym, rozpoznającym sprawę w tym trybie w  składzie trzyosobowym, o  ile nie będzie on procedował również w  składzie jednoosobowym (art. 373 k.p.k.).

Zarządzenie wpisywane jest do protokołu rozprawy i  ogłaszane stronom. Zgodnie z  zasadami ogólnymi, przewodniczący wyznacza w  zarządzeniu czas i  miejsce dalszego ciągu rozprawy, a  osoby obecne na rozprawie przerwanej są obowiązane stawić się w nowym terminie bez wezwania (art.  402 §  1 k.p.k.). Zgodnie z art. 402 § 1a k.p.k. oskarżonego, którego obecność jest obowiązkowa, nie wzywa się w sytuacjach określonych w art. 376 k.p.k. lub art. 377 k.p.k., jeżeli okres przerwy uniemożliwia jego wezwanie oraz stawienie się na rozprawie po przerwie. Chodzi tu o krótkie przerwy, np. 20 minutowe dla odpoczynku.

W  celu zapewnienia stawiennictwa uczestników postępowania (świadków, biegłych, tłumaczy, specjalistów), sąd może orzec karę pieniężną za nieusprawiedliwione niestawiennictwo, a  nawet zarządzić zatrzymanie i  przymusowe doprowadzenie świadka, a  wyjątkowo również biegłych, tłumaczy, specjalistów (zob. art. 285 k.p.k.).