Kremens Karolina, Odtworzenie akt postępowania przygotowawczego

Odtworzenie akt postępowania przygotowawczego

Akta postępowania przygotowawczego, które zaginęły albo zostały zniszczone odtwarza prokurator. Natomiast w sprawach, w których finansowy organ postępowania przygotowawczego jest uprawniony do prowadzenia takiego postępowania oraz wniesienia i popierania aktu oskarżenia przed sądem może on także przeprowadzić postępowanie w przedmiocie odtworzenia akt. Na mocy art. 122 § 1 pkt 1 k.k.s. przez wyrażenie „prokurator” użyte w art. 160 § 4 k.p.k. rozumie się także „finansowy organ postępowania przygotowawczego”. W żadnym wypadku takie uprawnienie nie przysługuje natomiast policji i innym nie prokuratorskim organom uprawnionym do prowadzenia postępowania przygotowawczego.

Wszczęcie postępowania o odtworzenie akt postępowania przygotowawczego odbywa się z urzędu, gdy np. w toku prowadzonego postępowania akta zostaną zagubione lub zniszczone. Postępowanie to toczy się w jednostce, w której akta zostały zagubione lub zniszczone. Teoretycznie nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby w trybie art. 9 § 2 k.p.k. strony lub inne osoby bezpośrednio zainteresowane mogły złożyć wniosek o wszczęcie tego postępowania (zob. np. wyrok SN w składzie 7 sędziów z dnia 31 maja 1994 r., WRN 63/94, OSNKW 1994, nr 11-12, poz. 68). Taka inicjatywa strony będzie miała o wiele większe znaczenie w przypadku zakończonego już postępowania przygotowawczego. Trudno bowiem wyobrazić sobie sytuację, w której prokurator prowadzący postępowanie lub je nadzorujący nie zorientował się aż do chwili złożenia wniosku przez stronę, że akta sprawy zostały zniszczone lub zagubione.

W doktrynie przyjmuje się, że wszczęcie postępowania w sprawie odtworzenia akt postępowania sądowego następuje z chwilą wydania przez prezesa sądu (albo przewodniczącego wydziału lub upoważnionego sędziego) zarządzenia o wpisaniu sprawy do repertorium „Ko” (tak L.K. Paprzycki [w:] J. Grajewski (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I, Warszawa 2006, s. 438). Tym samym wszczęcie postępowania nie wymaga wydania odrębnego postanowienia przez sąd, który będzie procedował w sprawie. Analogicznie należy przyjąć - w braku innych regulacji w tym zakresie - że wszczęcie postępowania o odtworzenie akt postępowania przygotowawczego również nie wymaga wydania postanowienia ani zarządzenia.