Chajec Stanisław, Obowiązek udzielania organom administracji architektonicznej i nadzoru budowlanego informacji lub udostępniania dokumentów

Obowiązek udzielania organom administracji architektonicznej i nadzoru budowlanego informacji lub udostępniania dokumentów

Przysługujące organom administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego uprawnienie do żądania odpowiednich informacji lub udostępnienia dokumentów jest narzędziem umożliwiającym prawidłową realizację przez te organy zadań wynikających z ustawy - Prawo budowlane. Należą do nich przede wszystkim nadzór i kontrola nad przestrzeganiem przepisów prawa budowlanego, wydawanie decyzji administracyjnych w sprawach określonych ustawą, współpraca z Prezesem Krajowego Zasobu Nieruchomości w realizacji zadań określonych w art. 5 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości oraz nadzór nad użytkowaniem elektrowni wiatrowych w zakresie oceny stanu technicznego tych elektrowni (art. 81 ust. 1 p.b.). Uprawnienie może być przez organy realizowane zarówno w toku odpowiedniego postępowania administracyjnego, jak i przed jego wszczęciem.

Podmiotami zobowiązanymi do udzielenia informacji i udostępnienia dokumentów są uczestnicy procesu budowlanego, a także właściciel lub zarządca obiektu budowlanego. Zakres rzeczowy żądania obejmuje informacje i dokumenty związane z prowadzeniem robót, przekazywaniem obiektu budowlanego do użytkowania, utrzymaniem i użytkowaniem obiektu budowlanego, a także świadczących, że wyroby stosowane przy wykonywaniu robót budowlanych, a w szczególności wyroby budowlane, zostały wprowadzonego obrotu lub udostępnione na rynku krajowym zgodnie z przepisami odrębnymi (zasady wprowadzania do obrotu lub udostępniania na rynku krajowym wyrobów budowlanych zostały określone w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych; Dz.U. z 2020 poz. 215, ze zm.).

Uzyskane informacje lub dokumenty mogą służyć jako materiał dowodowy w odpowiednim postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy lub stanowić podstawę do wszczęcia postępowania. Nieudzielenie informacji lub nieudostępnienie dokumentów zagrożone jest karą grzywny (art. 93 pkt 10 p.b.).

W razie, gdy przekazane informacje lub dokumenty wskazują na uzasadnione wątpliwości co do jakości wyrobów budowlanych lub robót budowlanych, a także stanu technicznego obiektu budowlanego, organy mogą nałożyć na uczestników procesu budowlanego, właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego obowiązek dostarczenia odpowiednich ocen technicznych lub ekspertyz (zob. procedurę: Obowiązek dostarczenia odpowiednich ocen technicznych lub ekspertyz).

Potrzeba uzyskania informacji lub dokumentów może być związana z wyjaśnieniem istotnych okoliczności sprawy w postępowaniach administracyjnych lub z oceną zasadności wszczęcia odpowiedniego postępowania z urzędu. Podział kompetencji między organy administracji architektoniczno-budowlanej i organy nadzoru budowlanego dokonany został w art. 82 ust. 1–3 i art. 83 ust. 1 p.b.

Wezwanie powinno mieć formę pisemną. Adresatem wezwania mogą być uczestnicy procesu budowlanego, a także właściciel lub zarządca obiektu budowlanego. Uczestnikami procesu budowlanego są: inwestor, inspektor nadzoru inwestorskiego, projektant i kierownik budowy lub kierownik robót.

W wezwaniu, oprócz oznaczenia osoby zobowiązanej, należy określić rodzaj informacji, które powinny zostać udzielone, dokumenty podlegające udostępnieniu, a także termin, w jakim osoba zobowiązana powinna wywiązać się z obowiązku.