Kremens Karolina, Konsekwencje śmierci oskarżyciela prywatnego

Konsekwencje śmierci oskarżyciela prywatnego

Nowelizacja k.p.k. wchodząca w życie w dniu 1 lipca 2015 r. wprowadza nieznaną do tej pory możliwość wydania orzeczeń w przypadku śmierci oskarżyciela prywatnego przez referendarza sądowego. Dotychczas uprawnienie to przysługiwało wyłącznie sądowi. Ze względu na rozszerzenie kompetencji referendarza sądowego w postępowaniu karnym zyskał on dodatkowe uprawnienia także w tym zakresie.

Śmierć oskarżyciela prywatnego uniemożliwia dalszy tok postępowania, albowiem występuje brak po stronie oskarżenia.

W tej sytuacji, sąd lub referendarz sądowy z urzędu wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania, co pozwala osobom najbliższym lub pozostającym na utrzymaniu zmarłego wstąpić w jego prawa w terminie 3 miesięcy.

Zawieszenie postępowania ma miejsce także w razie śmierci jednego z kilku oskarżycieli prywatnych, występujących w danej sprawie, albowiem, gdy osoby najbliższe lub pozostające na utrzymaniu zmarłego nie będą mogły wstąpić w jego prawa w toczącym się postępowaniu, w przyszłości również nie będą mogły wytoczyć odrębnego procesu (zob. art. 59 § 2 k.p.k.).

Zawieszenie postępowania sądowego w związku ze śmiercią oskarżyciela prywatnego, różni się od zawieszenia postępowania na podstawie art. 22 § 1 k.p.k., gdyż dotyczy czynnej strony postępowania i jest ograniczone terminem.

Postanowienie o zawieszeniu postępowania wydane przez sąd jest niezaskarżalne (zob. art. 459 k.p.k.), natomiast postanowienie o zawieszeniu postępowania wydane przez referendarza sądowego jest zaskarżalne sprzeciwem (art. 93a § 3 k.p.k.), które ma charakter bezwzględnie kasatoryjny i wymaga wydania ponownego rozstrzygnięcia przez uprawniony organ, tj. w tym wypadku sąd.