Przybysz Piotr, Badanie wymagalności obowiązku

Badanie wymagalności obowiązku

Uzyskanie przez obowiązek cechy wymagalności jest warunkiem koniecznym dopuszczalności podjęcia przez wierzyciela czynności zmierzających do zastosowania środków egzekucyjnych. Wymagalność oznacza, że wierzyciel może domagać się od zobowiązanego wykonania obowiązku oraz że w przypadku niewykonania obowiązku jest prawnie dopuszczalne zastosowanie przymusu egzekucyjnego wobec zobowiązanego.

Obowiązek staje się wymagalny w różnego rodzaju sytuacjach, w zależności od tego, w jaki sposób doszło do konkretyzacji obowiązku. Może on przestać być wymagalny z różnych powodów.

Nie bada się wymagalności obowiązku, jeżeli egzekucja ma być prowadzona na podstawie jednolitego tytułu wykonawczego, zagranicznego tytułu wykonawczego oraz jednolitego instrumentu (art. 26 § 1b u.p.e.a.).

Wymagalność jest badana przede wszystkim przez wierzyciela w ramach czynności poprzedzających złożenie wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Wierzyciel bada wymagalność obowiązku także w przypadku zgłoszenia przez zobowiązanego zarzutu braku wymagalności obowiązku (zob. art. 33 § 2 pkt 6 u.p.e.a.).

Organ egzekucyjny, będący równocześnie wierzycielem, jest zobowiązany do badania wymagalności obowiązku w powyżej wskazanych sytuacjach.

Wymagalność obowiązku jest badana także przez inne podmioty, to jest przez podmiot wnoszący skargę na bezczynność wierzyciela oraz przez organ wyższego stopnia nad wierzycielem rozpatrujący taką skargę - warunkiem koniecznym stwierdzenia bezczynności wierzyciela jest uznanie, że obowiązek jest wymagalny.

Warunki uzyskania przez obowiązek cechy wymagalności są zróżnicowane w zależności od tego, w jakim trybie obowiązek został skonkretyzowany.