Niewiadomski Zygmunt, Badanie legalności uchwały o przyjęciu lub zmianie panu miejscowego

Badanie legalności uchwały o przyjęciu lub zmianie panu miejscowego

Gmina, przyjmując uchwałę w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego korzysta z przysługującego jej władztwa planistycznego. Nie oznacza to bynajmniej, iż nie podlega ona żadnym ograniczeniom w tym zakresie (szerzej: W. Jakimowicz, Wolność zabudowy w prawie administracyjnym, Wolters Kluwer, Warszawa 2012). Jedną z form ograniczenia samodzielności planistycznej gminy jest instytucja nadzoru nad działalnością gminy, którą to instytucję, co do zasady, regulują przepisy ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.) - dalej u.s.g. W związku z tym, przepisy dotyczące nadzoru nad działalnością planistyczną gminy zawarte w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r., poz. 647, z późn. zm.) - dalej u.p.z.p. należy traktować jako regulacje o charakterze lex specialis w odniesieniu do przepisów zawartych w u.s.g. Środkiem nadzorczym o charakterze informacyjnym jest obowiązek przedkładania przez organ wykonawczy gminy m.in. uchwał rady gminy wojewodzie.

Przepis art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.), ma charakter ius cogens, obowiązek przedstawienia uchwały wojewodzie, choć nie obwarowany bezpośrednio sankcjami, stał się w przepisach tej ustawy elementem procesu planistycznego. Naruszenie tego obowiązku, chociaż jego wykonanie ma miejsce już po uchwaleniu planu, stanowi naruszenie procedury planistycznej. (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 czerwca 2007 r., II OSK 488/07, LEX nr 341367).

Wojewoda, jako organ nadzoru nad działalnością gminy, stosując kryterium legalności może stwierdzić, w razie spełnienia się przesłanek wskazanych w treści art. 28 ust. 1 u.p.z.p. nieważność całości lub części uchwały w sprawie przyjęcia planu miejscowego lub przyjęcie jej z naruszeniem prawa, jeśli naruszenie nie ma charakteru istotnego (vide art. 91 ust. 4 u.s.g.)

Zgodnie z dyspozycją wynikającą z art. 20 ust. 2 u.p.z.p., organ wykonawczy gminy ma obowiązek przedłożenia uchwały rady gminy o przyjęciu mpzp wojewodzie jako organowi nadzoru nad działalnością gminy. Przywołany przepis należy traktować jako lex specialis w odniesieniu do regulacji instytucji nadzoru nad działalnością gminy wywodzących się z ustawy o samorządzie gminnym (T. Bąkowski, Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz, Kantor Wydawniczy Zakamycze 2004, s. 112-113). Wraz z uchwałą przedkładany jest tekst i rysunek mpzp oraz rozstrzygnięcie o sposobie rozpatrzenia uwag złożonych do projektu mpzp, a także dokumentacja prac planistycznych. Wedle art. 90 ust. 1 u.s.g., wymienione dokumenty winny być przedłożone wojewodzie w terminie 7 dni od dnia ich podjęcia. Przywołany termin ma charakter instrukcyjny, co oznacza że przekroczenie terminu powoduje „przesuniecie” terminu na ewentualne wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego itp., gdyż ich bieg rozpoczyna się od momentu faktycznego doręczenia uchwały wraz z załącznikami wojewodzie (wyrok NSA z dnia 26 marca 1992 r., SA/Wr 300/92, LEX nr 26036). Ponadto istotną konsekwencją uchybienia 7-dniowemu terminowi doręczenia uchwały wojewodzie, jest możliwość stwierdzenia jej nieważności w każdym czasie, o czym stanowi art. 94 ust. 1 u.s.g. (wyrok SN z dnia 9 września 1993 r., III ARN 42/93, LEX nr 9589).

Zgodnie z orzecznictwem sądowym (teza nr 1 wyroku NSA w Warszawie z dnia 26 czerwca 2007 r., II OSK 488/07, LEX nr 341367), przedłożenie uchwały w sprawie przyjęcia (zmiany) mpzp jest elementem procesu planistycznego. Naruszenie tego obowiązku stanowi naruszenie procedury planistycznej.

Do doręczania pism zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r., poz. 267, z późn. zm.) - dalej k.p.a. zawarte w dziale I rozdziale 8.