ZP/443-3/06 - Obowiązek rejestracji dla celów transakcji wewnątrzwspólnotowych przy sprzedaży wysyłkowej

Pytanie podatnika

Czy dokonując sprzedaży wysyłkowej istnieje obowiązek rejestracji dla celów transakcji wewnątrzwspólnotowych oraz czy sprzedaż ta podlega ewidencjonowaniu za pomocą kasy rejestrującej?

Podatnik zwróciła się do tutejszego organu w kwestii udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego w jej indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Z złożonego wniosku wynika, iż Podatnik zamierza dokonywać sprzedaży wysyłkowej w sklepie internetowym lub na aukcjach internetowych do krajów UE. W ocenie Podatnika nie ma potrzeby rejestracji dla celów transakcji wewnątrzwspólnotowych, a sprzedaż należy uznać za dokonaną na terytorium kraju i ewidencjonować ją za pomocą kasy fiskalnej. W art. 97 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) określono krąg podmiotów, które przed dniem dokonania pierwszej wewnątrzwspólnotowej dostawy lub pierwszego wewnątrzwspólnotowego nabycia zobligowane są do dokonania rejestracji dla celów uczestnictwa w handlu wewnątrzwspólnotowym. Przede wszystkim wskazano, że obowiązek ten dotyczy podatników prowadzących działalność gospodarczą, którzy są obowiązani zarejestrować się jako "podatnicy VAT czynni" i mają zamiar dokonywać transakcji wewnątrzwspólnotowych jak również: podatnicy prowadzący działalność gospodarczą, którzy nie mają obowiązku rejestrować się czyli "podatnicy zwolnieni" od podatku zgodnie z art. 113 ust. 1 i 9 cytowanej ustawy, lub podatnicy wykonujący wyłącznie czynności zwolnione od podatku od towarów i usług (art. 43 ust. 1 i art. 82 ust. 3), osoby prawne niebędące podatnikami prowadzącymi działalność gospodarczą, u których wartość wenątrzwspólnotowego nabycia towarów przekroczyła kwotę, wyrażoną w złotych odpowiadającą równowartości 10 000 euro, oraz podatnicy którzy zamierzają skorzystać z możliwości wyboru opodatkowania dokonanego przez nich wewnątrzwspólnotowego nabycia.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 w/w ustawy przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5, rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności określonych w art. 7 na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, z zastrzeżeniem ust. 2-8. Za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów uznaje się również przemieszczenie przez podatnika, o którym mowa w art. 15, lub na jego rzecz towarów należących do jego przedsiębiorstwa z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego, które zostały przez podatnika wytworzone, nabyte w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub sprowadzone na terytorium kraju w ramach importu towarów, jeżeli mają służyć czynnościom wykonywanym przez niego jako podatnika na terytorium innego państwa członkowskiego - (art. 13 ust. 3). Zgodnie z art. 13 ust. 4 pkt 2 ustawy przemieszczenia towarów, o którym mowa w ust. 3 nie uznaje się za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, w przypadku gdy przemieszczenie towarów następuje w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju. Pojęcie sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 23 ustawy. Pod tym pojęciem rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych przez podatnika podatku od towarów i usług lub na jego rachunek z terytorium kraju na terytorium innego państwa członkowskiego pod warunkiem, że dostawa dokonywana jest na rzecz: podatnika podatku od towarów i usług lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem VAT - na których nie ciąży obowiązek rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9 ustawy, lub innego niż wymieniony w lit. a art. 2 pkt 23 ustawy - podmiotu niebędącego podatnikiem podatku od wartości dodanej. Z przytoczonych wyżej przepisów ustawy wynika, że dopóki sprzedaż podatnika spełnia wymogi sprzedaży wysyłkowej, nie ma on obowiązku rejestracji jako podatnik VAT-UE.

Dla sprzedaży wysyłkowej z terytorium Polski przyjętą zasadą jest (art. 23 ust. 1), że podlega ona opodatkowaniu na terytorium kraju przeznaczenia wysyłanych towarów z zastrzeżeniem ust. 2. Art. 23 ust. 2 ustawy stanowi, że w przypadku sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju dostawę towarów uznaje się za dokonaną na terytorium kraju, jeżeli całkowita wartość towarów innych niż wyroby akcyzowe zharmonizowane wysyłanych lub transportowanych do tego samego państwa członkowskiego w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, pomniejszona o kwotę podatku, jest mniejsza lub równa w danym roku, od kwoty wyrażonej w złotych, odpowiadającej kwocie ustalonej przez państwo członkowskie przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów. W takim przypadku sprzedaż będzie opodatkowana w Polsce, według obowiązujących stawek podatkowych. Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju winna być przez podatnika potwierdzona fakturą - art. 106 ust. 5. W przypadku przekroczenia kwoty ustalonej przez państwo członkowskie przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów, zgodnie z art. 23 ust. 4 ustawy miejsce opodatkowania na terytorium państwa członkowskiego - obowiązuje od dostawy następującej po dostawie, w której przekroczono tę kwotę. Miejscem świadczenia - opodatkowania dostawy uznanej za sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju uzależnione jest zatem od wysokości uzyskanych obrotów z osobami fizycznymi w poszczególnych krajach. Jeżeli podatnik przekroczy limit ustalony w danym państwie, będzie zobowiązany dokonać rejestracji dla potrzeb podatku od towarów i usług w tym kraju. W przypadku, gdy podatnik nie przekroczy kwoty ustalonej przez państwo członkowskie przeznaczenia - ustawodawca przewidział możliwość wyboru (opcji) miejsca opodatkowania na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia, do którego dokonywana jest sprzedaż wysyłkowa pod warunkiem pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o korzystaniu z tego wyboru, z zaznaczeniem nazwy państwa członkowskiego, którego dotyczy - art. 23 ust. 5. Zawiadomienie to składa się co najmniej na 30 dni przed datą dostawy, począwszy od której podatnik chce skorzystać z w/w opcji - art. 23 ust. 6. W myśl art. 23 ust. 8 ustawy opcja wyboru terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów, jako miejsca opodatkowania dla sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, obowiązuje co najmniej przez 2 lata od daty pierwszej dostawy dokonanej w trybie przewidzianym tą opcją. W przypadku gdy po upływie okresu dwóch lat, podatnik rezygnuje z korzystania z opcji wyboru miejsca opodatkowania dla sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, dla jednego lub więcej państw członkowskich, jest on obowiązany przed datą dostawy, począwszy od której rezygnuje z korzystania z tej opcji, zawiadomić na piśmie naczelnika urzędu skarbowego o tej rezygnacji - art. 23 ust. 9. Warunkiem uznania sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju za sprzedaż dokonaną na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia jest zgodnie z art. 23 ust. 14 ustawy posiadanie przez podatnika, przed złożeniem deklaracji podatkowej za dany miesiąc (kwartał), niżej wymienionych dokumentów, jeżeli dokumenty te łącznie potwierdzają dostarczenie towarów do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów: dokumentów przewozowych otrzymanych od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju - w przypadku, gdy przewóz towarów jest zlecany przez podatnika przewoźnikowi, kopii faktury dostawy, dokumentów potwierdzających odbiór towarów poza terytorium kraju. W przypadku, gdy w/w dokumenty nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia towarów do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów, dokumentami wskazującymi, że wystąpiła sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju, mogą być również inne dokumenty otrzymywane przez podatnika w tego rodzaju dostawie towarów, w szczególności: korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie, dokument potwierdzający zapłatę za towar, z wyjątkiem przypadków, gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie - w takim przypadku inny dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania.

Ponadto ustawa w art. 86 ust. 8 pkt 1 przewiduje, iż "podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego (...) jeśli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów (...) przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami" Prawo do zwrotu podatku regulują przepisy art. 87 ust. 4 pkt 2 i ust. 5 ustawy. Ustawa o podatku od towarów i usług wprowadza jednak pewne ograniczenia, dotyczące towarów mogących być przedmiotem sprzedaży wysyłkowej. Przepisów regulujących miejsce świadczenia sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju nie stosuje się do: nowych środków transportu, towarów, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz, towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków, opodatkowanych według szczególnych procedur przewidzianych dla tych towarów (marżą), natomiast w przypadku sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, której przedmiotem są wyroby akcyzowe zharmonizowane (paliwa silnikowe, oleje opałowe i gaz, napoje alkoholowe oraz wyroby tytoniowe), dostawę towarów uznaje się w każdym przypadku za dokonaną na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia (art. 23 ust. 12).

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w formie indywidualnych gospodarstw rolnych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Na podstawie § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. Nr 273, poz. 2706 ze zm.) zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 marca 2006 r. sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia. W poz. 44 załącznika do w/w rozporządzenia wskazano, iż zwalnia się dostawę nieruchomości, dostawę towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi) oraz świadczenie usług, za które to czynności zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika, z wyłączeniem płatności dokonywanych czekiem, bankową kartą płatniczą lub kredytową, przy czym z dowodów tych jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła. Powyższe wskazuje, że w przypadku sprzedaży wysyłkowej istnieje możliwość korzystania ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej do 31.03.2006 r. jeżeli zapłata za każdą usługę następować będzie za pośrednictwem poczty lub na rachunek bankowy, z wyłączeniem płatności dokonywanych czekiem, bankową kartą płatniczą lub kredytową. Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia, a traci swą ważność z dniem zmiany przepisów prawnych.