Wydatki na prace badawczo-rozwojowe w przepisach ustawy o CIT.

Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację pana posła Pawła Szałamachy w sprawie rozliczenia wydatków na prace badawczo-rozwojowe w prawie podatkowym, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

Na gruncie obowiązujących przepisów ustaw o podatku dochodowym (art. 15 ust 4a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i art. 22 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) koszty prac rozwojowych mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów:

Przepisy te w obecnym brzmieniu obowiązują od 22 maja 2009 r. i mają zastosowanie do osiągniętych dochodów (poniesionych strat) od dnia 1 stycznia 2009 r. Zmiana brzmienia ww. przepisu stanowiła jeden z elementów tzw. "Planu stabilności i rozwoju - wzmocnienie gospodarki Polski wobec światowego kryzysu finansowego", który zawierał instrumenty mające na celu zwiększenie skłonności do inwestowania, w szczególności dla małych firm oraz podmiotów rozpoczynających działalność. Istotą zmiany w omawianym zakresie było umożliwienie podatnikom zaliczania do kosztów uzyskania przychodów kosztów prac rozwojowych w trakcie ich realizacji (na bieżąco). O ile zatem problem opisany przez pana posła był aktualny przed zmianą ww. przepisów, o tyle obecnie w ustawach podatkowych możliwość zaliczania kosztów prac rozwojowych do kosztów podatkowych w inny sposób niż poprzez amortyzację wytworzonej wartości niematerialnej i prawnej została dopuszczona expressis verbis. Ocena istniejących rozwiązań podatkowych dotyczących sfery B+R musi zatem uwzględniać m.in. omówioną zmianę w zakresie sposobu zaliczania do kosztów podatkowych kosztów prac rozwojowych. Niemniej z przepisów tych wynika znaczna swoboda wyboru przez podatników optymalnego dla nich sposobu podatkowego ujęcia tych kosztów w kosztach uzyskania przychodu.

W tym miejscu chciałbym ponadto zaznaczyć, iż oprócz ww. zmiany przepisów art. 15 ust. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i art. 22 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w roku 2010 wydłużono z roku do dwóch lat okres, po upływie którego niewykorzystane środki zgromadzone na funduszu innowacyjności są zaliczane do przychodów podatkowych. Powyższe czyni niezasadnym, podniesiony w interpelacji, zarzut braku zmian w ustawach podatkowych w zakresie omawianej problematyki. Odnosząc się do pytania o zasady współpracy pomiędzy resortem finansów a pozostałymi resortami w zakresie tworzenia systemu podatkowego wspomagającego badania, pragnę wyjaśnić, iż współpraca ta odbywa się najczęściej poprzez opiniowanie konkretnych propozycji legislacyjnych przedstawianych przez wskazane przez pana posła resorty. Nie wyklucza to współpracy na etapie wcześniejszym, czego przykładem jest chociażby aktualna propozycja minister nauki i szkolnictwa wyższego w zakresie wprowadzenia w ustawie o podatku dochodowym 1-procentowego odpisu podatku na rzecz jednostek naukowych. Pragnę zapewnić pana posła, iż wszystkie takie propozycje są przez ministra finansów analizowane z należytą uwagą.

W zakresie pozycji rozciągnięcia zasad stosowanych przez CBR-y na wszystkich podatników pragnę poinformować, iż nie uważam jej za zasadną. Należy podkreślić, iż możliwość skorzystania z ulgi przez CBR-y uzasadniona jest specyficznymi warunkami, jakie muszą one spełnić na gruncie ustawy regulującej zasady ich funkcjonowania. Przyznania analogicznego ulgi wszystkim podatnikom byłoby równoznaczne z przyznaniem im prawa do, niczym nieuzasadnionego, pomniejszenia kosztów uzyskania przychodów o wielkość dokonanego odpisu.

Odnosząc się zaś do koncepcji double tax dip, czyli możliwości zastosowania premii podatkowej na wydatki w sferze B+R w postaci podwójnego odpisu z tego samego tytułu wydatków, należy wyjaśnić, iż takie rozwiązanie już istnieje.

Odliczenie wydatków na nabycie nowej technologii ma bowiem charakter dodatkowej preferencji podatkowej do wykorzystania przez podatników w rozliczeniu rocznym. Przy uldze z tytułu nowych technologii z przepisów podatkowych wynika, iż pomimo skorzystania z odliczenia wydatków na nabycie nowej technologii podatnik ma prawo do pełnej amortyzacji nabytej wartości niematerialnej i prawnej w związku z nabyciem nowych technologii (art. 18b ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Do tych odliczeń na innowacje nie mają bowiem zastosowania przepisy art. 16 ust. 1 pkt 48 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, stosownie do których nie mogą być uznane za koszty podatkowe odpisy amortyzacyjne od tej części wartości niematerialnej i prawnej, która jest związana z odliczeniem od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Część wydatków na nabycie nowych technologii może być przez podatników odliczona od podstawy opodatkowania, co nie powoduje ograniczeń przy kwalifikacji do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od nabytych wartości niematerialnych i prawnych.