WPI/200000/451/792/2013 - Składki na ubezpieczenie społeczne w przypadku podlegania ustawodawstwu słowackiemu.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 6 czerwca 2013 r. przez przedsiębiorcę Pana (...) wspólnika spółki (...)

W dniu 6 czerwca 2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek Pana (...) wspólnika spółki (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż od dnia 1 kwietnia 2008 r. prowadzi działalność gospodarczą w Polsce i z tego tytułu podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. W dniu 1 lutego 2013 r. podjął pracę najemną na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na Słowacji. Praca ta odbywa się na zasadzie zadaniowego systemu organizacji czasu pracy. Pracodawca zagwarantował ww. wymiar czasu pracy, który będzie stanowić w przybliżeniu 6% realnego czasu pracy w stosunku do wykonywania działalności gospodarczej w Polsce, przy założeniu, że działalność gospodarcza w Polsce wykonywana jest w wymiarze 8 godzin dziennie. W związku z powyższym wnioskodawca oświadczył, że wykonywana przez niego praca nie nosi znamion pracy marginalnej.

Przedsiębiorca poinformował, że po podpisaniu umowy o pracę ze słowackim pracodawcą wystąpił do właściwego miejscowo Oddziału ZUS z zawiadomieniem o tym fakcie, w trybie art. 16 ust. 1 RPEiR (WE) nr 987/2009. Do wspomnianego zawiadomienia załączył kserokopię umowy o pracę zawartej ze słowackim pracodawcą oraz "registracny list FO" który jest odpowiednikiem polskiego ZUS ZUA, a na którym zgodnie z obowiązującymi przepisami widnieje nadany mu słowacki numer ubezpieczenia społecznego. Po dokonaniu tych czynności wnioskodawca wyrejestrował się z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych w Polsce z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

W powyższym stanie faktycznym przedsiębiorca powziął wątpliwość czy jest zobowiązany do odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w sytuacji gdy właściwym dla niego jest ustawodawstwo słowackie od momentu zawarcia umowy o pracę ze słowackim pracodawcą.

Zdaniem wnioskodawcy od momentu zawarcia umowy o pracę ze słowackim pracodawcą i przyjęcia do słowackiego systemu ubezpieczeń społecznych wszystkie składki są odprowadzane wyłącznie na Słowacji przez jego słowackiego pracodawcę, a w związku z tym w Polsce nie powstaje obowiązek odprowadzania składek do polskiego systemu ubezpieczeń.

Wnioskodawca podał jako podstawę prawną powyższego stanowiska rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r., w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 11 ust. 1 osoby, do których stosuje się to rozporządzenie podlegają ustawodawstwu tylko jednego Państwa Członkowskiego. Z kolei art. 13 ust. 3 wspomnianego rozporządzenia precyzuje zasadę ustalania ustawodawstwa stosowanego w przypadku zbiegu pracy najemnej z pracą na własny rachunek. W przepisach tych określono, iż osoba, która normalnie wykonuje pracę najemną i na własny rachunek w różnych Państwach Członkowskich podłoga ustawodawstwu tego Państwa Członkowskiego, w którym wykonuje swą pracę najemną.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Jednocześnie, zgodnie z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Kwestie związane z ustaleniem i stosowaniem właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego w stosunku do osób migrujących od maja 2010 r. reguluje zasadniczo w stosunku do Państw Członkowskich Unii Europejskiej rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r., w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L Nr 166 poz. 1 z dnia 30 kwietnia 2004 r. z późn. zm.) oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczące wykonania rozporządzenia nr 883/2004 (Dz. Urz. UE L Nr 284 poz. 1 z dnia 30 października 2009 r. z późn. zm.). Podkreślenia wymaga fakt, iż w trybie wydania decyzji z wniosku o wydanie pisemnej interpretacji Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie dokonuje rozstrzygnięcia kwestii ustalenia obowiązującego wnioskodawcę ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego, dlatego też w sprawach, w których wnioskodawca podejmuje aktywność zawodową na terenie dwóch Państw Członkowskich UE elementem niezbędnym dla rozstrzygnięcia obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne wnioskodawcy jest wskazanie przez wnioskodawcę w opisie stanu faktycznego jakiemu ustawodawstwu w zakresie zabezpieczenia społecznego podlega.

W stanie faktycznym wnioskodawca wskazał, iż prowadzi działalność gospodarczą w Polsce, a dodatkowo został zatrudniony na podstawie umowy o prace w słowackiej firmie, gdzie wykonuje swoją pracę. Praca wykonywana na terenie Słowacji nie nosi znamion pracy marginalnej. Wnioskodawca oświadczył, iż jego właściwym ustawodawstwem jest ustawodawstwo słowackie.

Osoby, do których zastosowanie ma powołane powyżej rozporządzenie, podlegają ustawodawstwu tylko jednego Państwa Członkowskiego. Zasada podlegania ustawodawstwu jednego Państwa Członkowskiego oznacza, że w danym momencie można być ubezpieczonym tylko w jednym Państwie Członkowskim.

W przedstawionym stanie faktycznym wnioskodawca oświadczył, iż jego właściwym ustawodawstwem jest ustawodawstwo słowackie, zatem z chwilą ustalenia dla przedsiębiorcy ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego innego niż polskie, przedsiębiorca nie będzie podlegał przepisom ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, która stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 1 i 3 lit. d reguluje zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz zasady opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

W świetle art. 6 ust. 1 pkt 5 tej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność. Podleganie osób prowadzących pozarolniczą działalność ubezpieczeniom społecznym wiąże się z obowiązkiem opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Z informacji zawartej w opisie stanu faktycznego odnoszącej się do ustalonego ustawodawstwa słowackiego wynika, iż wnioskodawca nic podlega polskim przepisom w zakresie zabezpieczenia społeczne tj. ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, zatem wnioskodawca nie ma obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Należy zaznaczyć, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych w trybie wydawania decyzji z wniosku o wydanie pisemnej interpretacji me prowadzi postępowania wyjaśniającego ani postępowania dowodowego, opierając się jedynie na treści wniosku. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przy wydawaniu decyzji interpretacyjnej na podstawie przepisów ustawy oswobodzić działalności gospodarczej, oparł się na oświadczeniu wnioskodawcy, zgodnie z którym właściwym ustawodawstwem dla wnioskodawcy w zakresie zabezpieczenia społecznego jest ustawodawstwo słowackie,

W konsekwencji powyższego, uwzględniając przedstawiony przez wnioskodawcę stan faktyczny oraz obowiązujące w tym przedmiocie przepisy prawa, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stwierdza, że stanowisko wyrażone przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie interpretacji złożonym w dniu 06.06.2013 r. - w części dotyczącej braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w sytuacji gdy właściwym ustawodawstwem jest ustawodawstwo słowackie - uznać należy za prawidłowe.

Równocześnie biorąc pod uwagę treść przywołanego wyżej art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie, w związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do dyrektora właściwego terytorialnie oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Ponadto należy wskazać, że zgodnie z treścią wskazanego powyżej art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej pisemna interpretacja przepisów może dotyczyć wyłącznie indywidualnej sprawy wnioskodawcy będącego przedsiębiorcą. Oznacza to iż brak jest podstaw do wydania interpretacji, gdy wniosek złożony przez przedsiębiorcę dotyczy obowiązków innego podmiotu, w tym przedsiębiorcy zagranicznego, pełniącego dla wnioskodawcy rolę pracodawcy.

Biorąc powyższe pod uwagę, Zakład odmówił wydania pisemnej interpretacji na wniosek złożony w dniu 6 czerwca 2013 r., w powyżej wskazanym zakresie.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.