WPI/200000/451/758/2013 - Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2010 r., Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r., nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 29 maja 2013 r. przez (...) w sprawie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nic niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

W dniu 29 maja 2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. ш ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wnioskodawca uzupełnił wniosek w zakresie formalnym i merytorycznym pismem z dnia 10 czerwca 2013 r., (wpływ do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w (...) w dniu 10.06.2013 r.).

Wnioskodawca wskazał, że z dniem (...) 06.2013 r. rozpoczyna prowadzenie, własnej działalności gospodarczej i chce skorzystać z możliwości płacenia składki na zasadach preferencyjnych. Od 1994 r. wnioskodawca pracował w firmie (...) na pełny etat i przez cały ten okres był zatrudniony jako pracownik umysłowy na stanowisku kierownik działu stolarni. W kwietniu 2013 r., w wyniku przeprowadzenia grupowych zwolnień po 19 latach pracy jego jednostka wraz z pracownikami fizycznymi została rozwiązana a cała grupa straciła pracę. W związku z zaistniałą sytuacją wnioskodawca postanowił się przekwalifikować z dotychczasowego pracownika administracyjnego i rozpocząć pracę w nowym charakterze jako pracownik fizyczny - stolarz z profilem działalności: usługi dla ludności oraz firm w branży stolarskiej. Wnioskodawca wydzierżawił cześć pomieszczeń po byłej stolarni gdzie dotychczas pracował i po krótkiej przerwie chciałby uruchomić ww. usługi. Wnioskodawca zamierza również poszerzyć zakres oferty o pośrednictwo i handel w branżach pośrednich np. okna PCV i drzwi ppoż. itp. A po pewnym okresie działalności zatrudnić kilka osób tworząc nowe miejsca pracy. Poszukiwanie zleceń wnioskodawca zamierza ukierunkować na osoby fizyczne oraz firmy głównie z lokalnego rynku, co będzie stanowiło ok. 80% portfela zamówień.

Wnioskodawca chciałby również pozyskać ewentualne zlecenia od byłego pracodawcy, dla którego wykonywałby prace stolarskie o ile jego obecna trudna sytuacja finansowa się poprawi lub wyrazi zgodę na kompensatę opłat czynszowych z należnościami.

Ponadto w piśmie z dnia 10 czerwca 2013 r. wnioskodawca poinformował, że w okresie 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej nie prowadził innej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym wnioskodawca zwrócił się o potwierdzenie, iż przysługuje mu prawo do korzystania z możliwości płacenia preferencyjnej stawki ubezpieczeniowej również w sytuacji pozyskania zlecenia od byłego pracodawcy z uwagi na fakt, że jego profil działalność i jego świadczenie usług będzie miało całkowicie inny zakres od pracy wykonywanej na etacie, a ewentualna współpraca z dotychczasowym pracodawcą będzie miała charakter okazjonalny.

Wnioskodawca dodatkowo poinformował, iż był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy od 1994 do 2013 r. jako pracownik umysłowy administracyjny na stanowisku kierownik stolarni. Obecnie uruchamiana działalność gospodarcza to usługi stolarskie i pośrednictwo handlowe, a zakres jego czynności będzie polegał głównie na pracy fizycznej i produkcji wyrobów dla pozyskanych zleceniodawców, w tym ewentualnie również dla byłego pracodawcy, w terminach i zadaniach z góry określonych zamówieniem.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W myśl art. 18a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - cytowanej powyżej - podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, me niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Stosownie do ustępu 2 pkt 1 i 2 tego artykułu, z powyższej możliwości opłacania składek od. obniżonej podstawy wymiaru nie mogą skorzystać osoby, które:

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyjaśnia, iż z treści art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, iż aby osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej miała prawo do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia niezbędne jest aby nie wykonywała tożsamych czynności na rzecz byłego pracodawcy w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym.

Powyższe oznacza, iż zakres wykonywanych czynności na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy na rzecz którego wykonywana jest działalność nie może pokrywać się z zakresem czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy. Przez zwrot "czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności" należy rozumieć czynności powierzone przez pracodawcę i wykonywane przez pracownika w ramach stosunku pracy. Jeżeli zakres wykonywanych czynności na rzecz byłego pracodawcy na rzecz którego wykonywana jest działalność choćby w części pokrywa się z zakresem czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, warunek wynikający z art. 18a ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie zostaje spełniony skutkując zaistnieniem obowiązku opłacania składek od podstawy wymiaru nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalania kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek.

Powyższe znajduje potwierdzenie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2010 r. (I UK 323/09) stwierdzającym, iż dla spełnienia warunku wykonywania czynności wchodzących w zakres prowadzonej działalności gospodarczej wystarczającym jest realizowanie jakichkolwiek czynności, które były uprzednio wykonywane podczas świadczenia pracy na podstawie umowy o prace. Istotny staje się tu fakt, iż charakter czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy jest tożsamy z czynnościami wchodzącymi w zakres działalności gospodarczej wykonywanej na rzecz byłego pracodawcy.

Jednocześnie Zakład podkreśla, że warunek niewykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy dotyczy nie tylko pierwszego dnia prowadzenia działalności ale całego 24 - miesięcznego okresu o którym mowa w art. 18a ust. 1. Oznacza to, że od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy, także wtedy gdy moment ten nastąpi po upływie kilku miesięcy od rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej, następuje utrata prawa do deklarowania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru w wysokości nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Ponownie prawo to zyskuje się od dnia zaprzestania wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy pod warunkiem, że nastąpi to w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Z przedstawionego przez wnioskodawcę opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż do miesiąca 04.2013 r. był zatrudniony na stanowisku kierownika stolarni, a obecnie, w związku z rozpoczęciem prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie usług stolarskich i. pośrednictwa handlowego zamierza podjąć współpracę z byłym pracodawcą polegającą na wykonywaniu prac stolarskich. Z powyższego nie wynika jednoznacznie, że zakres obowiązków wykonywanych w łamach stosunku pracy był całkowicie odmienny od czynności, które będą wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy.

W konsekwencji wnioskodawca w okresie świadczenia usług stolarskich na rzecz byłego pracodawcy nie będzie miał prawa do deklarowania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Ponadto Zakład nadmienia, iż w myśl art. 18a ust. 2 pkt 1 z prawa do deklarowania obniżonej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne mogą skorzystać osoby, które w okresie ostatnich 60 miesięcy przed dniem rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej nie prowadziły innej działalności pozarolniczej, a więc nie tylko działalności gospodarczej, ale także m.in. nie posiadały statusu wspólnika spółki czy też nie prowadziły działalności w zakresie wolnego zawodu. Wnioskodawca w piśmie z dnia 10 czerwca 2013 r., oświadczył, iż nie prowadził innej działalności gospodarczej, natomiast nie odniósł się do pozostałych form prowadzenia działalności pozarolniczej. Należy podkreślić, że wyłącznie nieprowadzenie działalności pozarolniczej w żadnej z określonych w art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych form w okresie ostatnich 60 miesięcy przed dniem rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej określonej w art. 8 ust. 6 pkt 1 tejże ustawy umożliwia przedsiębiorcy skorzystanie z prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne na zasadach określonych w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W świetle powyższego, uwzględniając przedstawione przez wnioskodawcę zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące przepisy prawne, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za nieprawidłowe stanowisko przedsiębiorcy w sprawie możliwości opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.