WPI/200000/451/728/2011 - Ubezpieczenie społeczne prokurenta.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 21 października 2011 r. przez przedsiębiorcę w sprawie ustalenia czy prokurent podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

W dniu 21 października 2011 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek płatnika (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż zamierza na najbliższym posiedzeniu zarządu spółki podjąć uchwałę w przedmiocie ustanowienia prokury za wynagrodzeniem. Wnioskodawca nie planuje zatrudnić prokurenta na podstawie umowy o pracę ani innej umowy wymienionej w art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Ponadto wnioskodawca informuje, iż jedyną podstawą do wypłaty wynagrodzenia prokurentowi będzie udzielona mu przez wnioskodawcę prokura.

W przedstawionym stanie faktycznym wnioskodawca zwrócił się z pytaniem czy prokurent pobierający wynagrodzenie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym wynikających z art. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, jeśli jedyną podstawą jego działania jest prokura udzielona mu przez wnioskodawcę.

Zdaniem wnioskodawcy, prokura jest szczególnym rodzajem pełnomocnictwa udzielanego przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru

przedsiębiorstw. Ponadto, jak wskazuje wnioskodawca prokurent umocowany jest zarówno do czynności sądowych i pozasądowych, związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a samo ustanowienie prokury nic skutkuje nawiązaniem stosunku podstawowego w postaci umowy o pracę pomiędzy przedsiębiorcą a prokurentem. Jak podnosi wnioskodawca, brak jest również podstaw do przyjęcia twierdzenia, iż w wyniku ustanowienia prokury powstaje jakiegokolwiek inny stosunek podstawowy łączący przedsiębiorcę z prokurentem. W związku z czym prokurent nie może być uznany za pracownika w rozumieniu art. 8 ustawy systemowej, a tym samym podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Dla potwierdzenia powyższej tezy wnioskodawca powołuje wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 5 marca 2008 r. III AUA 651/07, zgodnie z którym "sama prokura stanowi szczególny rodzaj pełnomocnictwa i nie skutkuje obowiązkami przewidzianymi w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych". Reasumując, wnioskodawca stoi na stanowisku, że prokurent nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w zw. z art. 83 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, udzielenie interpretacji dotyczącej podlegania ubezpieczeniom społecznym następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast Zakład nie wydaje decyzji w zakresie objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym.

Zasady opłacania składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - cytowanej powyżej.

Katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym określono w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Dla rozstrzygnięcia obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym konieczne jest ustalenie czy dana osoba posiada jeden z tytułów ubezpieczenia określonych tym przepisem. Powołany przepis nie zalicza do ubezpieczonych osoby pełniącej funkcję prokurenta pod warunkiem, że funkcja ta nie jest wykonywana w ramach stosunku prawnego określonego w tym przepisie (np. umowa o pracę).

Zgodnie z przepisem art. 109 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) "prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa". Prokura stanowi zatem szczególny rodzaj pełnomocnictwa do działania w cudzym imieniu, opartego na oświadczeniu reprezentowanego.

Biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy prawne oraz przedstawiony przez wnioskodawcę stan faktyczny, z uwagi na fakt, iż prokurenta nie łączy ze spółką żaden inny stosunek zobowiązaniowy, z którego pobierałby wynagrodzenie od spółki, Oddział uznał stanowisko przedsiębiorcy za prawidłowe.

W konsekwencji, pełnienie funkcji prokurenta nie jest tytułem rodzącym obowiązek ubezpieczeń społecznych, tym samym od wynagrodzenia ustanowionego w drodze uchwały zarządu spółki, obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne nie powstaje.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nic jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie.

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.