WPI/200000/451/667/2011 - Ustalenie czy stypendium przyznane uczestnikom szkolenia stanowi podstawę wymiaru składek.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 1 pkt 1, 2, 3, i 3a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 3 października 2011 r. przez przedsiębiorcę Pana (...) w sprawie ustalenia czy stypendium przyznane uczestnikom szkolenia stanowi podstawę wymiaru składek oraz odmawia wydania interpretacji w zakresie zgłoszenia do ubezpieczeń, wypełniania dokumentów zgłoszeniowych i rozliczeniowych, a także ustalania okresów składkowych.

W dniu 3 października 2011 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek płatnika Pana (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej:

Wnioskodawca informuje, iż prowadzi szkolenia w ramach Projektu "Akademia Aktywnych Kobiet", realizowanego na podstawie umowy Nr (...) zawartej z Wojewódzkim Urzędem Pracy w, _a współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Szkolenia są skierowane do kobiet pozostających bez zatrudnienia, które z własnej inicjatywy zgłaszają chęć podniesienie swoich kwalifikacji zawodowych celem dostosowania się do wymogów rynku pracy. Szkolenia są dla uczestniczek nieodpłatne, jednakże realizowany projekt przewiduje wypłacanie uczestniczkom stypendium w wysokości 4,00 zł za każdą godzinę lekcyjną zajęć, w których dana osoba uczestniczyła. Przewidywany czas trwania szkolenia wynosi 4 miesiące z tym, że stypendia mają być wypłacane po zakończeniu całego szkolenia.

W związku z powyższym, wnioskodawca powziął wątpliwość:

Zdaniem wnioskodawcy, uczestnicy opisywanych szkoleń jako osoby przystępujące do szkolenia z własnej inicjatywy nie spełniają warunków objęcia ich obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi zawartych w art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Nie ma zatem obowiązku zgłaszania ich do ubezpieczeń społecznych i do ubezpieczenia zdrowotnego. Ponadto wnioskodawca informuje, iż wyżej przedstawione stanowisko potwierdził Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Opolu.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w zw. z art. 83 ust. 1 pkt 1, 2, 3 i 3a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, udzielenie interpretacji dotyczącej w szczególności zgłaszania do ubezpieczeń społecznych, przebiegu ubezpieczeń oraz ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast Zakład nie wydanie decyzji w zakresie objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym.

Powyższe oznacza, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych zobowiązany jest do wydawania pisemnych interpretacji w sprawach dotyczących podlegania ubezpieczeniom społecznym, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych, w sprawie ustalania stopy procentowej składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w sprawie zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych, w sprawie zasad ustalania właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego w świetle przepisów Rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we wspólnocie oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

W świetle powyższego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych jako państwowa jednostka organizacyjna nie wydaje pisemnych interpretacji w sprawach dotyczących sposobu wypełniania dokumentów zgłoszeniowych i rozliczeniowych, a także ustalania okresów składkowych. Z tych też względów Zakład odmówił wydania interpretacji w wyżej wymienionym zakresie.

Zasady opłacania składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.).

Artykuł 6 ust. 1 powyższej ustawy określa katalog osób, które obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Stosownie do ust. 1 pkt 9a tego artykułu - w treści obowiązującej od 1 lutego 2009 r. - obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu podlegają osoby fizyczne, które są osobami pobierającymi stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące na szkolenie, staż lub przygotowanie zawodowe dorosłych, zwanymi dalej "osobami pobierającymi stypendium". Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ww. osób, zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, stanowi kwota stypendium.

W myśl art. 16 ust. 9a wyżej powołanej ustawy, składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób pobierających stypendium w okresie szkolenia, stażu i przygotowania zawodowego, kierowanych przez podmioty inne niż powiatowe urzędy pracy, finansują w całości z własnych środków podmioty kierujące. Stosownie do art. 4 pkt 2 lit. za) powołanej ustawy - przez "inne niż powiatowe urzędy pracy podmioty kierujące" - w stosunku do osób pobierających stypendium w okresie szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego - należy rozumieć m.in. instytucje szkoleniowe, korzystające z publicznych środków wspólnotowych i publicznych środków krajowych na podstawie umowy o dofinansowanie projektu albo decyzji, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 116, poz. 1206 z późn. zm.) albo ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. O zasadach prowadzenia polityki rozwoju (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712 z późn. zm.).

Jak wynika z wniosku o wydanie pisemnej interpretacji z dnia 3 października 2011 r., szkolenia organizowane przez wnioskodawcę realizowane są w oparciu o przepisy powyższych ustaw ze środków pozyskanych z Europejskiego Funduszu Społecznego.

Biorąc pod uwagę powyżej powołane przepisy, organizując szkolenia w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, realizowanych na podstawie przepisów powołanej powyżej ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, jest instytucją kierującą w rozumieniu przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a zatem do osób odbywających szkolenie czy staż, mają zastosowanie przepisy art. 6 ust. 1 pkt 9a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Przy ustalaniu obowiązku ubezpieczeń społecznych tych osób nie mają znaczenia formy naboru osób odbywających szkolenie czy staż. Powołane bowiem powyżej przepisy nie określają żadnej szczególnej formy skierowania na staż lub szkolenie zawodowe, a powstanie obowiązku ubezpieczeń tych osób nie jest uzależnione od tego czy podmiot kierujący jest tym samym, co przeprowadzającym szkolenie, czy też jest to podmiot odrębny.

W konsekwencji, uczestnicy szkolenia podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym oraz wypadkowemu z tytułu pobierania stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące, ty samym od stypendium wypłacanego uczestnikom szkoleń powstaje obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy sianu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Ubezpieczeń Społecznych w Opolu.

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.