WPI/200000/451/563/2011 - Podleganie ubezpieczeniom społecznym.
Pismo z dnia 28 września 2011 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych WPI/200000/451/563/2011 Podleganie ubezpieczeniom społecznym.
Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie w sprawie wniosku przedsiębiorcy (...) Sp. z o.o. złożonego w dniu 17 sierpnia 2011 r.:
uznaje za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy w części dotyczącej podlegania przez żonę wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zatrudnioną w tejże spółce na podstawie umowy o pracę ubezpieczeniom społecznym jako pracownik,
odmawia wydania interpretacji w sprawie możliwości uzyskania przez osobę współpracującą świadczenia emerytalnego,
odmawia wydania interpretacji w sprawie oceny prawidłowości ustaleń dokonanych w trakcie postępowania kontrolnego.
UZASADNIENIE
W dniu 17 sierpnia 2011 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Opolu wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) Sp. z 0.0. o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Powyższy wniosek został uzupełniony pismem wnioskodawcy z dnia 7 września 2011 r.
Wnioskodawca wskazał, iż w 1994 r. Pan (...) zawiązał jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością jako jedyny właściciel i wspólnik. Pan (...) jest również Prezesem spółki. W spółce tej m.in. została zatrudniona na podstawie umowy o pracę (...) - żona właściciela na etacie w dziale obsługi klienta. Umowa o pracę została zawarta ze spółką z o.o. a nie z Panem (...). Podczas kontroli ZUS w miesiącu lipcu 2011 r. zostało zakwestionowane zatrudnienie ww. jako pracownicy i w wyniku tej kontroli nadano jej status osoby współpracującej. Od dnia powstania spółki ww. będąc żoną właściciela spółki nie bierze udziału w jej zarządzaniu. Została zatrudniona na podstawie umowy o pracę, z której zobowiązana jest do wypełnienia obowiązków pracowniczych, a nie uczestniczy w zarządzaniu czy współ zarządzaniu.
W związku z powyższym wnioskodawca powziął wątpliwość w sprawie czy żona wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. zatrudniona w tejże spółce na podstawie umowy o pracę podlega ubezpieczeniom społecznym jako pracownik czy jako osoba współpracująca i czy status osoby współpracującej upoważnia do przejścia na emeryturę w wieku 60 lat.
Ponadto wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem w następujących kwestiach:
Czy status "osoby współpracującej" nakłada na płatnika obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne?
Od dnia powstania spółki żona właściciela spółki nie bierze udziału w zarządzaniu spółką podziale zysku, nie otrzymywała i nie otrzymuje żadnego honorarium z tego tytułu a otrzymane wynagrodzenie wynika tylko z tytułu umowy o pracę. Czy z jednego wynagrodzenia zobowiązana jest płacić dwie składki zdrowotne skoro składka zdrowotna potrącana jest z podatku dochodowego, który wynika z otrzymywanych przychodów?
Z kodu nadanego przez kontrolera ZUS 051100 system naliczania wypłat nie potrąca składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne płacone przez pracownika, natomiast składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne płacone przez pracodawcę naliczane są w wysokości 75% całych składek. Zmiana kodu nie powoduje zmiany statusu z pracownika na "osobę współpracującą" tzn. pracownik zatrudniony na etacie w jednej osobie z "osobą współpracującą". Czy z jednej wypłaty ma zapłacić dwie składki zdrowotne - jedną z wypłaty a drugą z rzekomej funkcji bez wynagrodzenia, a równocześnie pracodawca jest zobowiązany płacić 75% składek społecznych? Czy z tego tytułu otrzyma dwie emerytury?
O wskazanie jak fizycznie zgłosić to do ZUS. Umowa o pracę pracownicy w spółce z o.o. trwa 17 lat i przez ubiegłe lata nie była kwestionowana przez kontrole ZUS. Kwestionowanie umowy o pracę w obecnej chwili stawia pod znakiem zapytania uprawnienia wynikające ze świadczeń: urlopu wypoczynkowego, urlopu okolicznościowego, urlopu bezpłatnego i świadczenia chorobowego.
Jak się ma fakt przejścia na emeryturę pracownika - "osoby współpracującej" a opłacanie składek zdrowotnych za tego pracownika przez właściciela spółki z o.o. posiadającej osobowość prawną który pozostaje w związku małżeńskim z tą osobą?
Czy w przypadku gdyby współmałżonek / dziecko posiadałby inne nazwisko to sprawa w ogóle by zaistniała?
W piśmie z dnia 7 września 2011 r. wnioskodawca uzupełnił wniosek o własne stanowisko w zakresie uznania pracownicy jako osoby współpracującej. Wnioskodawca uważa, iż uznanie pracownika zatrudnionego na umowę o pracę przez spółkę jako osobę współpracującą jest niesłuszne, ponieważ umowa o pracę została zawarta z osobą prawną a nie z osobą fizyczną i trwa nieprzerwanie od 1 marca 1994 r. Pracownik pracuje nieprzerwanie od 1994 r. oraz zgodnie z Kodeksem pracy jest chroniony ze względu na wiek i nie może być pozbawiony słusznie nabytych praw.
Mając na uwadze obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu, udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji.
W przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych pobiera się opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego - zgodnie z art. 10 ust. 7 cytowanej powyżej ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Jeśli uiszczona wpłata nie pokrywa opłaty za wszystkie przedstawione we wniosku stany faktyczne lub zdarzenia przyszłe, powinny zostać rozpatrzone te wnioski, za które wpłynęły pełne opłaty, według kolejności ich ujęcia we wniosku, chyba że płatnik wyraźnie przekaże inne wskazanie.
Uwzględniając powyżej przedstawione zasady Oddział rozpatrzył wniosek przedsiębiorcy, stosownie do dokonanej opłaty tylko w części dotyczącej uznania czy żona wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. zatrudniona w tejże spółce na podstawie umowy o pracę podlega ubezpieczeniom społecznym jako pracownik czy jako osoba współpracująca oraz czy status osoby współpracującej upoważnia do przejścia na emeryturę w wieku 60 lat.
Ponadto w związku z art. 10 ust. 1 i 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 1, 2, 3 i 3a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, udzielenie interpretacji dotyczącej w szczególności zgłaszania do ubezpieczeń społecznych, przebiegu ubezpieczeń oraz ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Powyższe oznacza, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych zobowiązany jest do wydawania pisemnych interpretacji w sprawach dotyczących podlegania ubezpieczeniom społecznym, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych, w sprawie ustalania stopy procentowej składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w sprawie zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych, w sprawie zasad ustalania właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego w świetle przepisów Rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we wspólnocie oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
W świetle powyższego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych jako państwowa jednostka organizacyjna nie wydaje pisemnych interpretacji w sprawach z zakresu możliwości uzyskania przez osobę współpracującą świadczenia emerytalnego.
Ponadto Zakład podkreśla, iż przedmiotem interpretacji może być wyłącznie zakres i sposób zastosowania przepisów, a nie rozstrzyganie spraw spornych na tle dokonanych przez terenową jednostkę organizacyjną Zakładu ustaleń faktycznych w toku postępowania wyjaśniającego lub kontrolnego, dlatego też oparł się wyłącznie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku z dnia 10 sierpnia 2011 r.
W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polski są pracownikami; za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy.
Zgodnie z art. 8 ust. 2 powołanej ustawy - jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca. Natomiast stosownie do ustępu 11 powyższego artykułu, za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności.
Potwierdzeniem powyższego jest treść art. 2 i art. 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), zgodnie z którymi pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, natomiast pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników.
Zasada stanowiąca, że pracownik spełniający powyższe kryteria dla celów ubezpieczeń społecznych traktowany jest jak osoba współpracująca nie ma jednak zastosowania jeżeli umowa o pracę zawarta jest ze spółką. Pracownik ma zawartą umowę ze spółką, będącą jego pracodawcą a nie ze wspólnikiem spółki.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż żona wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zawarła z tą spółką umowę o pracę w dziale obsługi klienta. W rezultacie powyższego pracodawcą na rzecz którego świadczona jest praca jest spółka.
W konsekwencji powyższego żona wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zatrudniona w tejże spółce na podstawie umowy o pracę podlega ubezpieczeniom społecznym jako pracownik.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.
POUCZENIE
Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.
Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.
Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.
Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w Opolu. Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji. \