WPI/200000/451/454/2011 - Ustalenia właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego w przypadku wspólnika spółki z o.o.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 11 lipca 2011 r. przez (...) w sprawie ustalenia właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego tj. braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i na ubezpieczenie zdrowotne za Pana (...) z tytułu bycia jedynym wspólnikiem w sp. z o.o.

W dniu 11 lipca 2011 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż (...) została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 11 marca 2009 r. pod numerem (...) z siedzibą w Bielsku-Białej (...). Cały kapitał pochodzi ze źródła zagranicznego. Całość udziałów spółki posiada (...) który nie jest zameldowany, nie zamieszkuje, ani nie przebywa w Polsce. (...) jest obywatelem Włoch, gdzie jest zameldowany (...) jednakże zatrudniony jest w podstawie umowy o pracę na stanowisku dyrektor.

W przedstawionym stanie faktycznym spółka powzięła wątpliwość odnośnie obowiązku ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotnego za Pana (...).

Zdaniem wnioskodawcy, nie ma podstaw by twierdzić, że od przychodów Pana (...) będącego jedynym udziałowcem w Spółce, a otrzymywanych w związku z funkcjonowaniem w Polsce (...), należy opłacać składki na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne w Polsce. Obowiązek taki jest wyłączony przez normy kolizyjne zawarte w przepisach prawa UE.

Z dniem 1 maja 2004 r. rozporządzenie Rady (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. zostało zastąpione rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i rady nr 883/ 2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w odniesieniu do obywateli UE. Rozporządzenie nr 1408/71 ma jednak nadal zastosowanie w Norwegii, Islandii, Liechtensteinie i Szwajcarii do czasu zmiany obowiązujących obecnie porozumień.

Zgodnie z art. 13 rozporządzenia nr 1408/71 z zastrzeżeniem art. 14c i 14f osoby, do których stosuje się niniejsze rozporządzenie, podlegają ustawodawstwu tylko jednego Państwa Członkowskiego. Również preambuła mówi o tym, że pracownicy najemni i osoby prowadzące działalność na własny rachunek przemieszczające się we Wspólnocie powinni być objęci systemem zabezpieczenia społecznego tylko jednego Państwa Członkowskiego w celu uniknięcia zbiegu właściwych ustawodawstw i wynikających z tego komplikacji.

Swoje stanowisko przedsiębiorca argumentuje również tym, że zgodnie z definicją legalną zawartą w rozporządzeniu określenie "ustawodawstwo" oznacza w odniesieniu do każdego Państwa Członkowskiego ustawy, rozporządzenia i inne przepisy oraz wszelkie obowiązujące lub przyszłe środki wykonawcze odnoszące się do działów i systemów zabezpieczenia społecznego określonych w art. 4 ust. 1 i 2 lub do specjalnych świadczeń o charakterze nieskładkowym, określonych w art. 4 ust. 2a.

W praktyce oznacza to, że osoba wykonująca pracę na terenie UE lub Norwegii, Islandii, Liechtensteinie i Szwajcarii powinna podlegać ubezpieczeniu społecznemu tylko w jednym z państwa w którym przejawia jakąś aktywność gospodarczą.

Zgodnie z art. 14c pkt rozporządzenia osoba będąca równocześnie pracownikiem najemnym na terytorium jednego Państwa Członkowskiego, na którego terytorium wykonuje pracę za wynagrodzeniem z wyjątkiem przypadków wymienionych w załączniku VII.

Załącznik nr VII określa przypadki, w których osoba podlega jednocześnie ustawodawstwom dwóch państw członkowskich. Przykładem jest prowadzenie działalności na własny rachunek w Belgii oraz zatrudnienie za wynagrodzeniem w innym Państwie Członkowski. Ani Polska ani Szwajcarii nie są wymienione w tym załączniku. Oznacza to, że stosuje się zasady ogólne, zawarte w art. 14c pkt a rozporządzenia a więc osoba taka podlega systemowi zabezpieczenia społecznego tylko jednego państwa. Tym państwem będzie państwo wykonywani pracy na podstawie umowy o pracę.

Podleganie ustawodawstwu należy rozumieć w ten sposób, ze w kraju osoba ta jest zgłoszona do ubezpieczenia i ma odprowadzane składki zgodnie z obowiązującymi tam przepisami, a nie, że jest to prawo właściwe, na podstawie którego ustala się, w którym kraju mają być odprowadzane składki. Oznacza to, że brak przesłanek do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne przez przedsiębiorcę w Polsce nie musi wynikać z ustawodawstwa Szwajcarii lecz wystarczy upewnić się, że dana osoba w ogóle odprowadza składki na ubezpieczenie w Szwajcarii by wyłączyć konieczność odprowadzania składek na terytorium Polski (nie musi istnieć zapis w prawie szwajcarskim, że w związku z odprowadzaniem składek w Szwajcarii składki w innych państwach nie są należne). Gdyby nawet taki zapis istniał w prawie szwajcarskim to byłby on sprzeczny z zasadami techniki legislacyjnej i dalece wykraczałby poza ramy suwerenności prawnej innych państwa.

prowadząca działalność na własny rachunek na terytorium innego Państwa Członkowskiego podlega ustawodawstwu Państwa Członkowskiego, na którego terytorium wykonuje pracę za wynagrodzeniem.

W konsekwencji powyższego. Oddział uznał za prawidłowe stanowisko przedsiębiorcy.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Ubezpieczeń Społecznych w Bielsku-Białej.

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.