WPI/200000/451/412/2011 - Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne z tytułu powołania na prezesa zarządu spółdzielni i członka zarządu spółdzielni.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 1 pkt 1, 2, 3, i 3a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 21 czerwca 2011 r. przez

w sprawie ustalenia czy z tytułu powołania na prezesa zarządu spółdzielni i członka zarządu spółdzielni powstaje obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

W dniu 21 czerwca 2011 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek płatnika (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż Rada Nadzorcza Spółdzielni spośród pracowników Spółdzielni wybrała Zarząd. Ww. pracownicy posiadają umowę o pracę oraz pełnią funkcję Prezesa Zarządu i Członka Zarządu, za co otrzymują dodatkowe ryczałtowe wynagrodzenie z tytułu powołania na podstawie uchwały Rady Nadzorczej.

Zdaniem wnioskodawcy, wynagrodzenie ryczałtowe z tytułu powołania na Prezesa Zarządu i Członka Zarządu nie podlega obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, ponieważ wybór i powołanie nie jest wymienione jako tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę

daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w zw. z art. 83 ust. 1 pkt 1, 2, 3 i 3a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, udzielenie interpretacji dotyczącej w szczególności zgłaszania do ubezpieczeń społecznych, przebiegu ubezpieczeń oraz ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast Zakład nie wydaje decyzji w zakresie objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym.

Zasady opłacania składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - cytowanej powyżej.

Katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym określono w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Dla rozstrzygnięcia obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym konieczne jest ustalenie czy dana osoba posiada jeden z tytułów ubezpieczenia określonych tym przepisem. Powołany przepis nie zalicza do ubezpieczonych osób pełniących funkcję członka zarządu spółki pod warunkiem, że funkcja ta nie jest wykonywana w ramach stosunku prawnego określonego w tym przepisie (np. umowa o pracę).

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848 z późn. zm.) zarząd kieruje działalnością spółdzielni oraz reprezentuje ja na zewnątrz. Członków zarządu, w tym prezesa i jego zastępców, zgodnie z postanowieniami statutu, wybiera i odwołuje rada lub walne zgromadzenie. W wyniku wyboru członka zarządu przez uprawniony organ oraz przyjęcie tego wyboru dochodzi między spółdzielnią a osobą wybraną do powstania obligacyjnego stosunku cywilnego. Najczęściej powstały stosunek członkostwa w zarządzie jest uzupełniany postanowieniami umowy o pracę lub innej umowy, której przedmiotem jest świadczenie pracy.

W myśl art. 52 § 1 powyższej ustawy, z członkami zarządu zatrudnianymi w spółdzielni rada spółdzielni nawiązuje stosunek pracy - w zależności od powierzonego stanowiska - na podstawie umowy o pracę albo powołania (art. 68 Kodeksu pracy). Nie dotyczy to spółdzielni pracy, w których zatrudnienie członków następuje bez względu na stanowisko na podstawie spółdzielczej umowy o pracę, oraz tych spółdzielni produkcji rolnej, w których podstawą świadczenia pracy przez członków jest stosunek członkostwa.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2009 r. I PK 118/08, powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego np.: umowa o pracę lub umowa cywilnoprawna.

Stosownie do art. 18 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Natomiast obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne reguluje ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.). Zgodnie z zapisami powołanej ustawy do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Zatrudnienie członka zarządu w ramach stosunku pracy powoduje, że o treści jego praw i obowiązków decyduje treść stosunku pracy. Wszystkie wypłaty realizowane w jego ramach będą stanowić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Powyższy pogląd wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 stycznia 2006 r. sygnatura akt I UK 121/05.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że członkowie zarządu uzyskują obok wynagrodzenia zasadniczego, wynagrodzenie dodatkowe z tytułu pełnienia funkcji Prezesa Zarządu i Członka Zarządu.

Należy podkreślić, iż w myśl wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 5 kwietnia 2010 r. sygnatura akt II U Aa 192/11, wynagrodzenie pracownika, co do zasady stanowi niepodzielny przychód, a składa się z różnych składników np. wynagrodzenia zasadniczego, dodatku stażowego czy też dodatku funkcyjnego. Brak jest natomiast jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, iż przychód jakim jest wynagrodzenie za pracę ulega podziałowi ze względu na sposób finansowania.

W konsekwencji powyższego, biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy prawne oraz z uwagi na fakt, iż członków zarządu spółdzielni łączy ze spółdzielnią inny stosunek zobowiązaniowy tj. umowa o pracę, Oddział uznał stanowisko za nieprawidłowe. Wynagrodzenie ryczałtowe członków zarządu otrzymywane z tytułu pełnienia przez nich dodatkowo funkcji członka zarządu spółdzielni, będzie stanowiło dla ww. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, a tym samym powstanie obowiązek opłacenia składek

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Ubezpieczeń Społecznych w Krośnie.

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji. \