WPI/200000/451/224/2013 - Wynagrodzenie za wytworzenie wynalazku przez byłego pracownika, a obowiązek opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 20 lutego 2013 r. przez przedsiębiorcę (...) w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia dla byłego pracownika spółki z tytułu współtworzenia wynalazku, jak również z tytułu korzystania z wynalazku przez pracodawcę i uzyskania patentu na wynalazek przez pracodawcę.

W dniu 20 lutego 2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Przedsiębiorca (...) wskazał, iż wniosek dotyczy wydania interpretacji w sprawie odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Wnioskodawca przedstawił stan faktyczny, z którego wynika, ze zawarł w dniu 21 grudnia 2012 r. porozumienie z byłym pracownikiem (...). Zgodnie z nim ma wypłacić pracownikowi wynagrodzenie w kwocie 28.000 zł z tytułu współtworzenia wynalazku, jak również z tytułu korzystania z wynalazku przez wnioskodawcę i uzyskanie patentu na wynalazek przez wnioskodawcę.

W przedstawionym stanic faktycznym wnioskodawca powziął wątpliwość czy od wzmiankowanego wynagrodzenia wypłaconego na podstawie porozumienia z byłym pracownikiem, należy potracić składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Wnioskodawca poinformował, że Pan (...) był jego pracownikiem do dnia 31.10.2007 r. zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na stanowisku Kierownika Wydziału Odlewni z należnym wynagrodzeniem tylko ze stosunku pracy. W czasie zatrudnienia u wnioskodawcy pracownik by współtwórcą wynalazku (...) w postaci (...) wykonywania (...).

Wnioskodawca podał, że powyższy wynalazek zgłoszony został przez niego do Urzędu Patentowego. W latach 2008 do 2010 został dostosowany i zmodyfikowany dla potrzeb wnioskodawcy bez udziału pracownika. Wnioskodawca we wniosku napisał, iż w okresie trwania stosunku pracy strony nic określiły wysokości wynagrodzenia należnego pracownikowi za współtworzenie wynalazku, oprócz wynagrodzenia ze stosunku pracy.

Wnioskodawca wskazał, że w dniu 21 grudnia 2012 r. zawarł porozumienie z Panem (...) o wypłatę wynagrodzenia w kwocie 28.000 zł należnego pracownikowi za współudział w tworzeniu wynalazku, jak również za korzystanie z wynalazku przez pracodawcę i uzyskanie patentu na wynalazek przez wnioskodawcę.

Wnioskodawca poinformował w treści wniosku, że wypłacone byłemu pracownikowi wynagrodzenie za współudział w tworzeniu wynalazku oraz korzystanie z wynalazku i uzyskanie patentu przez pracodawcę stanowi przychód ze stosunku pracy.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

Zdaniem wnioskodawcy w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm., nr 137 poz. 887 z późn. zm.) wynagrodzenie powyższe nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135) nie ustala się składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Wnioskodawca stwierdził, że w związku z wątpliwościami co do prawidłowości swojego stanowiska prosi o zajęcie w opisanym stanie faktycznym stanowiska przez ZUS.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe tych osób.

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wpłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednocześnie katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty we wskazanym rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

W myśl § 2 ust. 1 pkt 1a cytowanego rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią należności obliczane od wielkości efektów uzyskanych przez zastosowanie pracowniczego projektu wynalazczego i za dokumentację dostarczoną bezumownie przez twórcę projektu, przydatną do stosowania projektu, oraz nagrody za wynalazczość, a także nagrody za prace badawcze i wdrożeniowe.

Powołany przepis ma zastosowanie do projektów określonych w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117).

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117) do projektów wynalazczych zalicza się wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, topografie układów scalonych i projektów racjonalizatorskich. W związku z tym pod pojęciem "projekt wynalazczy" należy rozumieć wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, topografie układów scalonych i projekty racjonalizatorskie.

Ustawa Prawo własności przemysłowej nie zawiera wprost definicji wynalazku. Art. 24 p.w.p. stwierdza jedynie, że patentów udziela się na wynalazki, które są nowe, posiadają poziom wynalazczy i nadają się do przemysłowego stosowania.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 p.w.p. prawo do uzyskania patentu na wynalazek albo prawa ochronnego na wzór użytkowy, jak również prawa z rejestracji wzoru przemysłowego przysługuje z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5 twórcy. W myśl ust. 3 cyt. art. w razie dokonania wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego w wyniku wykonywania przez twórcę albo realizacji innej umowy, prawo, o którym mowa w ust. 1, przysługuje pracodawcy lub zamawiającemu, chyba że strony ustaliły inaczej obowiązków ze stosunku pracy.

Prawo własności przemysłowej przewiduje następujące rodzaje świadczeń pieniężnych związanych z projektami wynalazczymi:

W prawie własności przemysłowej nie zostały uregulowane kwestie dotyczące nagród. Takie świadczenia mogą być wypłacane w oparciu o regulację art. 22 ustawy p.w.p. Zgodnie 7. którym, jeżeli strony nie umówiły się inaczej, twórca wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego ma prawo do wynagrodzenia za korzystanie z tego wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego przez przedsiębiorcę, gdy prawo korzystania z niego bądź prawo uzyskania patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji przysługuje przedsiębiorcy na podstawie art. 11 ust. 3 lub art. 21.

Odmienne postanowienia co do nagród za wynalazek niż te regulowane przepisem art. 22 p.w.p. mogą zawierać indywidualne umowy z twórcą projektu, regulacje zawarte w regulaminach racjonalizacji obowiązujących u poszczególnych przedsiębiorców, a także układy zbiorowe pracy.

Z przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że wnioskodawca zawarł z byłym pracownikiem porozumienie na mocy którego ma wypłacić wynagrodzenie z tytułu współtworzenia wynalazku, jak również z tytułu korzystania z wynalazku przez wnioskodawcę oraz uzyskania patentu na wynalazek przez wnioskodawcę. Wnioskodawca w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku z dnia 19.02.20 J 3 r. stwierdził, że wypłacone byłemu pracownikowi wynagrodzenie za współudział w tworzeniu wynalazku oraz za korzystanie z wynalazku przez wnioskodawcę oraz uzyskanie patentu przez wnioskodawcę stanowi przychód byłego pracownika, wynikający ze stosunku pracy.

W ocenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych O/Lublin takie wynagrodzenie nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek, ponieważ ustawodawca w rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe przewidział w § 2 ust. 1 pkt 1a wyłączenie takiej grupy przychodów pracownika.

W związku z powyższym Zakład Ubezpieczeń Społecznych O/Lub Im uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nic jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego we Wrocławiu. Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.