WPI/200000/451/1756/2013 - Kilka umów zlecenia a składki na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 23 grudnia 2013 r. przez (...) w sprawie podlegania ubezpieczeniom społecznym zleceniobiorcy mającego zawarte z Wnioskodawcą równocześnie kilka umów zlecenia o różnym zakresie usług.

W dniu 23 grudnia 2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek płatnika (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca poinformował, iż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w przedmiocie zarządzania nieruchomościami na zlecenie (...) PKD zatrudnia osoby na umowę zlecenie. W 2014 r. Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowy zlecenia na usługi sprzątanie budynków wspólnot mieszkaniowych na okres roku albo pół roku w zależności od indywidualnej sytuacji. Od wynagrodzenia z tytułu powyższych umów zleceń będą odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. W trakcie trwania tych umów z poszczególnymi zleceniobiorcami. Wnioskodawca nie wyklucza zawierania innych umów zleceń do prac sezonowych i okolicznościowych (np. odśnieżanie, koszenie trawników, przygotowanie wystrojów świątecznych i inne prace poza sprzątaniem).

Wnioskodawca wskazuje, że przedmiotem każdej z tych umów będą więc inne czynności niż te określone w umowie okresowej zawartej na rok do wykonywania usług sprzątania budynków. Z tytułu tych drugich umów będzie wypłacane inne wynagrodzenie, w zależności od zakresu wykonywanych czynności i rodzaju obowiązków.

W związku z powyższym Wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem czy każda z umów zawartych z tym samym zleceniobiorca, będzie podlegała obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym oraz zdrowotnym czy tylko jedna nich.

Jednocześnie, Wnioskodawca podnosi, że w podobnej sytuacji może znaleźć się osoba zatrudniona na umowę zlecenia w zakresie koordynatora pracy zleceniobiorców o których mowa powyżej. Z osoba, z którą Wnioskodawca zamierza podpisać umowę zlecenia w zakresie koordynatora prac w okresie 01.01.2014- 31.12.2014 ma zamiar także podpisać odrębną umowę, w przedmiocie: obsługa i rozliczenie wypłat gotówkowych spółki, sporządzania dokumentów pk., która będzie obowiązywała także w trakcie 2014 r. W związku z tym Wnioskodawca ma wątpliwość czy również w takiej sytuacji prawidłowym będzie objęcie obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym tylko jedną z tych umów a druga nic będzie podlegała obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie. Zdaniem Wnioskodawcy, osoba, która wykonuje dwie umowy zlecenia, podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. tylko z tytułu jednej z zawartych umów. Co do zasady, tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jest umowa, która powstała najwcześniej. Z tytułu drugiej umowy obowiązkowe jest tylko ubezpieczenie zdrowotne, natomiast ubezpieczenie emerytalno-rentowe ma charakter dobrowolny.

Wnioskodawca podnosi, że zleceniobiorca może wskazać jako tytuł do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych umowę zawartą w późniejszym terminie, natomiast może zrezygnować z objęcia ubezpieczeniem społecznym z tytułu umowy zawartej jako pierwsza. Zasada ta, zdaniem Przedsiębiorcy obowiązuje przy zbiegu dwóch umów zleceń, nie ma znaczenia czy są zawarte z tym samym czy z innym zleceniodawcą. W konsekwencji w przypadku zawarcia przez płatnika dwóch lub kilku umów z tym samym zleceniobiorcą, tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jest umowa, która powstała najwcześniej, chyba że zleceniobiorca dokona zmiany tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń rezygnując z ubezpieczenia społecznego w ramach umowy zawartej wcześniej, na rzecz zgłoszenia się do ubezpieczenia z tytułu umowy zawartej jako druga.

W opinii Wnioskodawcy na wybór obowiązkowego tytułu do ubezpieczenia społecznego pomiędzy pierwszą i drugą umową zlecenia nie ma wpływu kwota wynagrodzenia uzyskiwanego z tytułu pierwszej i drugiej umowy zlecenia. Zleceniobiorca będzie podlegał obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu z tytułu jednej umowy zlecenia (zawartej jako pierwsza lub tylko z tytułu umowy późniejszej, jeśli zleceniobiorca dokona takiego wyboru), natomiast pozostałe umowy zlecenia zawarte ze zleceniobiorcą nie będą stanowiły tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., Zakład wydaje w drodze decyzji interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. Natomiast Zakład nie wydaje decyzji w zakresie objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, z zastrzeżeniem ust. 4 tegoż artykułu. Osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i ubezpieczeniu wypadkowemu. Zleceniobiorca może również przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

W myśl art. 13 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - cyt. powyżej - zleceniobiorcy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia wykonywania pracy do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

Zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi z kilku tytułów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4 - 6 i 10, w tym między innymi wykonywania pracy na podstawie kilku umów zlecenia łub o świadczenie usług, jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym także z pozostałych, wszystkich lub wybranych tytułów lub zmienić tytuł do ubezpieczeń.

W myśl powyższego przepisu osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu wykonywania jednocześnie kilku umów zlecenia, również zawartych z tym samym zleceniodawcą, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom z tytułu tej umowy zlecenia, która została zawarta najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z tytułu pozostałych, wszystkich lub wybranych, umów zleceń. Może również zmienić tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym, tj. w sytuacji wykonywania przez zleceniobiorcę pracy na podstawie dwóch (lub więcej) umów zlecenia zawartych z tym samym zleceniodawcą, podlega on obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu pierwszej z umów, mając jednocześnie możliwość zmiany tytułu do ubezpieczeń. Należy zaznaczyć, iż w przypadku zmiany umowy zlecenia stanowiącej tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych nic ma znaczenia wysokość wynagrodzenia uzyskiwana przez zleceniobiorcę z tytułu pierwszej z zawartych umów. Natomiast z tytułu pozostałych zawartych z nim umów zleceniobiorca podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym dobrowolnie, a w przypadku wyboru ubezpieczeń dobrowolnych również obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu.

Jednocześnie Zakład podkreśla, że wydając pisemną interpretację w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dokonuje wyłącznie oceny przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w zakresie zastosowania przepisów ubezpieczeniowych dotyczących obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne, natomiast nic odnosi się do treści zawartych przez wnioskodawcę umów zlecenia w świetle przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Biorąc powyższe pod uwagę. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie podlegania zleceniobiorcy obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu pierwszej z zawartych z Wnioskodawcą umów zlecenia, a w konsekwencji braku obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu drugiej (lub kolejnej) z umów.

Równocześnie Oddział wskazuje że, biorąc pod uwagę treść przywołanego wyżej art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie, w związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do dyrektora właściwego terytorialnie oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nic jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS. która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.