WPI/200000/451/1514/2013 - Preferencyjna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 02 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 04.11.2013 r. przez przedsiębiorcy (...) w sprawie możliwości skorzystania z warunków opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w okresie pierwszych 24 miesięcy prowadzenia tej działalności od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nic niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia.

W dniu 04.11.2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Powyższy wniosek został uzupełniony w zakresie formalnym pismem złożonym w dniu 13.11.2013 r.

Wnioskodawca wskazał, że od dnia 02.10.2013 r. prowadzić będzie działalność gospodarczą jako osoba fizyczna w oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, w zakresie praktyka lekarska dentystyczna (...). Przed tym dniem przedsiębiorca nigdy nie prowadził działalności.

Wnioskodawca informuje, że od dnia 01.10.2012 r. do dnia 30.09.2013 r. pracował zgodnie z umowa o pracę na czas określony, zawartą (...) na stanowisku: lekarz stomatolog - stażysta (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 marca 2004 r. w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza stomatologa). Zamiarem Wnioskodawcy jest, aby w ramach działalności gospodarczej prowadzonej od 02.10.2013 r., świadczyć usługi stomatologiczne na rzecz (...).

Wnioskodawca zwrócił się z pytaniem czy może korzystać z obniżonych składek na ubezpieczenia społeczne, gdzie podstawą ich naliczania jest 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia od dnia 02.10.2013 r. do dnia 31.10.2015 r.?.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 18a 1 podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Natomiast, zgodnie z art. 18a 2 przepisy art. 18a l nie maja zastosowania do osób które: prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed rozpoczęciem wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność; wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazuje różnice między stażem podyplomowym lekarza dentysty, który realizowany był w oparciu o umowę o pracę zawartą przez Wnioskodawcą (...) oraz umowę dotyczącą realizacji stażu podyplomowego lekarza dentysty zawartą pomiędzy (...) a usługami stomatologicznymi, które świadczone będą w ramach działalności gospodarczej:

Zgodnie z umowa zawartą z (...) a (...) zobowiązuje się prowadzić staż lekarzy dentystów zgodnie programem stażu i na zasadach określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 26 września 2012 r. w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty.

- Stażysta musi pracować pod nadzorem swojego koordynatora stażu, w godzinach jego pracy.

- Staż podyplomowy lekarza dentysty składa się z kilku osobnych staży cząstkowych z każdej dziedziny stomatologii, odbywających się pod nadzorem różnych opiekunów - np. chirurgia stomatologiczna (...), ortodoncja (...), periodontologia (...).

- Staż podyplomowy lekarza dentysty składa się z kilku osobnych staży cząstkowych z każdej dziedziny stomatologii, odbywających się w wybranych jednostkach stażowych - np. chirurgia stomatologiczna- (...) periodontologia- (...), Bioetyka, Prawo Medyczne, (...) Orzecznictwo, Ratownictwo Medyczne -(...)

- Wynagrodzenie stażyście wypłaca.(...), ale otrzymuje środki finansowe na ten cel z (...)

- Wykonanie pracy zgodnie z umową o pracę miało na celu edukację stażysty i jest warunkiem do uzyskania prawa do wykonywania zawodu, świadczenie usług stomatologicznych w ramach działalności będzie świadczeniem usług przez samodzielnego lekarza.

Zdaniem Wnioskodawcy ze względu na wymienione różnice, między świadczonymi usługami stomatologicznymi wykonywanymi w ramach umowy o pracę zawartej (...) na okres od 01.10.2012 r. do 30.09.2013 r. a usługami stomatologicznymi, które będą wykonywane od dnia 02.10.2013 r. na rzecz (...), spełnia on warunki do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, gdzie podstawą ich naliczania będzie 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia od dnia 02.10.2013 r. do dnia 31.10.2013 r.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 02 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w zw. z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, udzielenie interpretacji dotyczącej podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z art. 15 ust. 3d ustawy z dnia 05 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. nr 277 poz. 1634 z późn. zm.) lekarz, lekarz dentysta odbywa staż podyplomowy na podstawie umowy o pracę, zawartej na czas określony, w celu przygotowania zawodowego obejmującego realizację programu stażu podyplomowego.

W myśl art. 18a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - cytowanej powyżej - podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Z kolei z treści ust. 2, przywołanego wyżej art. 18a wynika, że przepisy ust. 1 tego artykułu nie mają zastosowania do osób, które:

- prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność;

- wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Zakład wyjaśnia, iż zakres wykonywanych czynności na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy na rzecz którego wykonywana jest działalność nie może pokrywać się z zakresem czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy. Przy czym przez zwrot czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności" należy rozumieć czynności powierzone przez pracodawcę i wykonywane przez pracownika w ramach stosunku pracy.

Z treści powołanych wyżej przepisów wynika, że aby osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą utraciła prawo do opłacania w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia, istotny jest fakt wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy. Jeżeli zakres wykonywanych czynności na rzecz byłego pracodawcy na rzecz którego wykonywana jest działalność choćby w części pokrywa sic z zakresem czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, warunek wynikający z art. 18a ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nic zostaje spełniony.

Powyższe znajduje potwierdzenie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2010 r. (UK 323/09) stwierdzającym, iż dla spełnienia warunku wykonywania czynności wchodzących w zakres prowadzonej działalności gospodarczej wystarczające jest realizowanie jakichkolwiek czynności, które były uprzednio wykonywane podczas świadczenia pracy na podstawie umowy o pracę. Istotny staje się tu fakt. iż charakter czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy jest tożsamy z czynnościami wchodzącymi w zakres działalności gospodarczej wykonywanej na rzecz byłego pracodawcy. Tym samym - zgodnie z treścią powołanego wyżej wyroku Sądu Najwyższego - " usługi zdrowotne (w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego) świadczone przez lekarza prowadzącego działalność gospodarczą (zawodową) w formie indywidualnej praktyki lekarskiej na rzecz podmiotu, w którym był zatrudniony jako stażysta, wyłączają możliwość preferencyjnego ustalenia wysokości składki na zasadach opisanych w art. 18a ustawy systemowej..".

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego nic wynika jednoznacznie, że zakres obowiązków wykonywanych w ramach stosunku pracy jest całkowicie odmienny od czynności, które będą wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy. Wobec powyższego wnioskodawca, który zamierza prowadzić pozarolniczą działalność gospodarczą oraz w ramach tej działalności będzie wykonywał usługi na rzecz byłego pracodawcy, które chociażby w części pokrywają się z czynnościami wykonywanymi w ramach stosunku pracy - nie będzie miał prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zatem do utraty prawa do opłacania składek od podstawy określonej w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wystarczy, aby chociaż jedna czynność świadczona w ramach prowadzonej działalności na rzecz byłego pracodawcy była tożsama z czynnościami świadczonymi w ramach stosunku pracy.

Reasumują, spełnienie warunku wykonywania działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy - o którym mowa w powołanym wyżej art. 18a ust. 2 pkt 2 - będzie skutkowało utratą prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru w wysokości nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Ponownie prawo to uzyskuje się od dnia zaprzestania wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy, pod warunkiem iż nastąpi to w okresie pierwszych 24 miesięcy wykonywania lej działalności. Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 02 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 02 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Sadu Ubezpieczeń Społecznych w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.