WPI/200000/43/982/2018 - Ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników w związku z zapewnieniem lokalu mieszkalnego.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie odnosząc się do stanowiska przedstawionego we wniosku złożonym w dniu 22 sierpnia 2018 r. przez spółkę: (...)

W dniu 22 sierpnia 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynął wniosek spółki: (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców. Powyższy wniosek został uzupełniony przez Wnioskodawcę w zakresie merytorycznym w dniu 10 września 2018 r., a w zakresie formalnym w dniu 11 września 2018 r.

Wnioskodawca poinformował, że zapewnia pracownikom/zleceniobiorcom zakwaterowanie. Podmiot udzielający usługi zakwaterowania po każdym miesiącu kalendarzowym wystawia fakturę. Do każdej faktury załączona jest informacja z rozpisaną ilością osób korzystających z usługi. Przykładowo w dniu 5 lipca została wystawiona faktura na kwotę (...) zł, a Wnioskodawca do faktury otrzymał załącznik, z którego wynika, że kwota wyliczona jest za zakwaterowanie 10 osób od 1 do 30 czerwca 2018 r.

Dodatkowo w piśmie z 10 września 2018 r. Wnioskodawca wskazał, że w Spółce nie określono wysokości ekwiwalentu pieniężnego z tytułu zakwaterowania. Podział kosztów następuje na podstawie faktury wystawionej przez udostępniającego lokal mieszkalny. Ponadto Wnioskodawca poinformował, że charakter udostępnionego lokalu to domy stanowiące własność prywatną.

Wnioskodawca zwrócił się o interpretację w sposobie naliczania podstawy wymiaru składek społecznych i składki zdrowotnej za zakwaterowanie pracownika/zleceniobiorcy i wskazane w nawiązaniu do przedstawionego przykładu kwoty uwzględnianej w podstawie naliczenia tj. czy kwotą podlegającą oskładkowaniu będzie (...) zł.

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca stoi na stanowisku, że podstawą do naliczenia składek ZUS jest wartość i zł (w nawiązaniu do ww. przykładu).

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz.ll. z 2017 r. poz. 1949).

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1509) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

W myśl natomiast art. 18 ust. 1 i 3 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy (tj. osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osób z nimi współpracujących) stanowi uzyskany z tytułu wykonywanej umowy przychód, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie. Ponadto zgodnie z art. 20 ust. 1 tej ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.

Zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r. poz. 1510), do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne m.in. pracowników i zleceniobiorców stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Szczegółowe uregulowania dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek zostały zawarte w treści rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zgodnie z § 5 ust. 2 ww. rozporządzenia, przepisy § 2-4 stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek m.in. osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Zgodnie z § 3 wskazanego rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wartość pieniężną świadczeń w naturze ustala się w wysokości ekwiwalentu pieniężnego określonego w przepisach o wynagradzaniu, a w razie ich braku, zgodnie z pkt 3 tego paragrafu - jeżeli przedmiotem świadczenia jest udostępnienie lokalu mieszkalnego:

Z opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku oraz piśmie stanowiącym jego uzupełnienie wynika, że Wnioskodawca zapewnia pracownikom oraz zleceniobiorcom zakwaterowanie w lokalach stanowiących własność prywatną. Spółka nie określiła w przepisach o wynagradzaniu wysokości ekwiwalentu pieniężnego z tytułu udostępnienia pracownikom lub zleceniobiorcom lokalu mieszkalnego, co oznacza, iż wartość świadczenia w naturze uwzględnia się w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a w konsekwencji również na ubezpieczenie zdrowotne, w wysokości ustalonej na podstawie § 3 pkt 3 wskazanego powyżej rozporządzenia. W związku z powyższym, w sytuacji zapewnienia pracownikom zakwaterowania ustalając podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a następnie na ubezpieczenie zdrowotne, należy przyjąć nie kwotę wynajmu ale kwotę w wysokości czynszu określonego według zasad i stawek dla mieszkań komunalnych na danym terenie, a w miastach - w danej dzielnicy, z zastrzeżeniem, że w przypadku udostępniania lokalu mieszkalnego więcej niż jednemu pracownikowi kwota podstawy wymiaru składek powinna zostać wyliczona proporcjonalnie.

Z uwagi na powyższe, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie sposobu ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy w związku z zapewnieniem pracownikom lokalu mieszkalnego uznać należy za nieprawidłowe.

Podobnie odnosząc się do drugiej grupy ubezpieczonych wskazanych przez Wnioskodawcę tj. zleceniobiorców, zauważyć należy, że zgodnie z § 5 ust. 2 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, przepisy m.in. § 3 rozporządzenia mają również odpowiednie zastosowanie do zleceniobiorców. "Odpowiedniość" zastosowania przepisów dotyczących ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ze względu na cechującą je formę przywileju, nie może jednakże oznaczać ich rozszerzającej wykładni.

W konsekwencji, obliczając podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorców, również należy ustalić wartość świadczenia w postaci zakwaterowania w lokalu mieszkalnym na zasadach zawartych w § 3 wskazanego rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W przypadku gdy udostępniony zleceniobiorcom lokal mieszkalny to dom stanowiący własność prywatną - do ustalenia podstawy wymiaru składek należy przyjąć kwotę w wysokości czynszu określonego według zasad i stawek dla mieszkań komunalnych na danym terenie, a w miastach - w danej dzielnicy, uwzględniając przy tym liczbę osób, którym zapewniono zakwaterowanie.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie sposobu ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu umowy zlecenia w związku z zapewnieniem zleceniobiorcom lokalu mieszkalnego również uznać należy za nieprawidłowe.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.