WPI/200000/43/927/2017

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 963 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 24 lipca 2017 r. przez spółkę (...) w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych pracowników części składki na grupowe ubezpieczenie na życie pokrywanej przez Spółkę.

W dniu 24 lipca 2017 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynął wniosek spółki o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca poinformował, iż zajmuje się rozwojem oprogramowania i analizą jakości kluczowych produktów (...) Spółka zatrudnia pracowników i jest pracodawcą w rozumieniu przepisów ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 z późn. zm.). Spółka zawarła z towarzystwem ubezpieczeniowym (...) umowę grupowego ubezpieczenia na życie dla pracowników. Grupowym ubezpieczeniem pracowniczym objęci są pracownicy, którzy zadeklarują chęć przystąpienia do tego ubezpieczenia. W ramach ww. grupowego ubezpieczenia pracownikom oferowany jest m.in. tzw. pakiet sponsorowany (podstawowy), zapewniający ochronę ubezpieczeniową dla pracownika w razie nieprzewidzianych zdarzeń takich jak m.in. śmierć, choroba, utrata zdolności do pracy, trwały uszczerbek na zdrowiu wskutek nieszczęśliwego wypadku, pobyt w szpitalu. Dotychczas składka za ww. pakiet podstawowy była finansowana w całości przez pracodawcę. Spółka planuje jednak wprowadzić współfinansowanie ww. składki przez pracownika oraz pracodawcę. W związku z tym Spółka zamierza wprowadzić do regulaminu wynagradzania postanowienia, zgodnie z którymi pracownicy będą uprawnieni do nabywania i korzystania z grupowego programu ubezpieczenia na życie za częściowa odpłatnością według następujących zasad.

"Art. (...) Program Grupowego Ubezpieczenia na Życie (...)

Dalej Wnioskodawca wskazał, że wartość składki ubezpieczeniowej za ww. pakiet podstawowy w części pokrywanej (współfinansowanej) przez pracodawcę stanowi dla pracownika przychód ze stosunku pracy z tytułu świadczenia częściowo odpłatnego w rozumieniu przepisu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a Spółka jako płatnik oblicza, pobiera i uiszcza zaliczki na podatek dochodowy od tego przychodu.

Wnioskodawca wskazał ponadto, że w ramach ww. grupowego ubezpieczenia na życie pracownikom oferowane są również dodatkowe pakiety rozszerzające zakres ochrony na inne grupy ryzyka np. losowe zdarzenia rodzinne, objęcie ochroną ubezpieczeniową członków rodziny itp. Niemniej jednak składki za te dodatkowe pakiety są finansowane w całości przez pracownika i nie stanowią przedmiotu złożonego wniosku.

W związku z powyższym Spółka zwróciła się z zapytaniem, czy wartość ww. składki na grupowe ubezpieczenie na życic w części pokrywanej (współfinansowanej) przez Spółkę będzie podlegać wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Przedstawiając własne stanowisko Wnioskodawca wskazał. że zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu art. 4 - zgodnie z tym przepisem - przychód ten oznacza przychody z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Od powyższej zasady, że podstawę wymiaru składek stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przewidziany jest wyjątek uregulowany w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia, podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Jak wynika z przedstawionego zdarzenia przyszłego, pracownicy, którzy przystąpią do programu ubezpieczenia grupowego, będą uprawnieni do nabywania ubezpieczenia po cenie niższej niż cena detaliczna (rynkowa) oferowana przez zakład ubezpieczeniowy pracodawcy (przewidywana odpłatność obciążająca pracownika ma wynosić miesięcznie). Wartość świadczenia w części pokrywanej (współfinansowanej) przez Spółkę stanowi przychód ze stosunku pracy z tytułu świadczenia częściowo odpłatnego i będzie doliczana do przychodu pracowników, od których Spółka - jako płatnik - jest obowiązana obliczać, pobierać i uiszczać zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Z konstrukcji § 2 pkt 26 rozporządzenia wynika, iż wyłączeniu na tej podstawie mogą podlegać takie świadczenia, które spełniają łącznie dwa warunki tj. gdy zostaną przyznane pracownikom na podstawie układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu oraz gdy pracownik ponosi częściową odpłatność za otrzymane świadczenia (korzyści materialne). Świadczenia będące przedmiotem niniejszego wniosku tj. ubezpieczenie na życie pracowników w ramach pakietu podstawowego wynikają z regulaminu wynagradzania Spółki i polegają na uprawnieniu pracownika do nabycia tego ubezpieczenia po preferencyjnej cenie, poniżej ceny tej usługi oferowanej przez, zakład ubezpieczeniowy Spółce - spełniają zatem wyżej powołane wymogi określone w § 2 pkt 26 rozporządzenia. W konsekwencji należy uznać, iż wartość ww. świadczenia w części pokrywanej (współfinansowanej) przez Spółkę nie będzie stanowiła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe otrzymujących go pracowników.

Z kolei zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1793) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Analogiczne zasady ustalania podstaw wymiaru składek są stosowane w odniesieniu do składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, stosownie do przepisów art. 104 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2017 r. poz. 1065) oraz art. 29 ustawy z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. (Dz. U. z 2016 r. poz. 1256)

Podsumowując, w ocenie Spółki, wartość składki na grupowe ubezpieczenie na życie dla pracowników w części pokrywanej (współfinansowanej) przez Spółkę nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Spółka wskazała ponadto na interpretacje ZUS - decyzję z 13 stycznia 2017 r. (DI/100000/43/23/2017) wydaną przez ZUS Oddział w Gdańsku i decyzję z 27 grudnia 2016 r. (WPI/200000/43/1350/2016) wydaną przez ZUS Oddział w Lublinie.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów-, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu, w związku z art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, udzielenie interpretacji dotyczącej podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 2236 z późn. zm.). Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy z oraz § 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie natomiast z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1793 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Jednocześnie w myśl art. 104 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1065 z późn. zm.) oraz art. 29 ust. 1 ustawy z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1256) obowiązkowe składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w przypadku zaistnienia obowiązku ich opłacania, ustala się od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wskazać należy przy tym, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w ustawowo określonym zakresie, co uniemożliwia potwierdzenie w tym trybie przez Organ dokonanej przez Przedsiębiorcę kwalifikacji przychodu w świetle przepisów podatkowych. Uwzględniając powyższe, Zakład dokonał interpretacji przepisów dotyczących ustalania podstawy wymiaru składek opierając się na wskazaniu Wnioskodawcy dotyczącym tego zakresu.

Katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, określony we wskazanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zawiera w § 2 ust. 1 pkt 26 zapis, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Konstrukcja powyższego przepisu wskazuje, iż jeżeli świadczenia (korzyści) uzyskiwane przez pracownika z tytułu stosunku pracy i stanowiące jego przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynikają z przepisów układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu a pracownicy ponoszą za nie częściową odpłatność - to korzystają one z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Korzyść uzyskiwana przez pracownika musi przy tym przybrać formę niepieniężną - formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne artykułu lub usługi.

Z treści wniosku z 21 lipca 2017 r. wynika, że Wnioskodawca zamierza zmienić zasady finansowania grupowego ubezpieczenia na życie dla pracowników (tzw. pakietu podstawowego) i wprowadzić do regulaminu wynagradzania odpowiednie zapisy regulujące powyższą kwestię. Składka miesięczna będzie współfinansowana przez pracownika i przez pracodawcę, zasady współfinansowania będą wynikały z zapisów zawartych w regulaminie wynagradzania, a kwota dofinansowania będzie stanowić przychód pracowników z tytułu stosunku pracy. W konsekwencji, finansowana przez Pracodawcę część składki na grupowe ubezpieczenie na życie pracowników, będzie podlegać, na mocy wskazanego powyżej § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunku pracy. W rezultacie powyższego, wartość ta nic będzie również uwzględniana w podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych tych pracowników.

Mając powyższe na uwadze. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 24 lipca 2017 r. w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych pracowników części składki na grupowe ubezpieczenie na życie pokrywanej przez Spółkę.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznic w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.