WPI/200000/43/914/2018 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne rekompensaty za likwidację nagrody jubileuszowej dla pracowników wnioskodawcy.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2018 r. poz. 646) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 6 sierpnia 2018 r., uzupełnionym w dniu 31 sierpnia 2018 r. przez przedsiębiorcę uznaje za prawidłowe w (...) sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne rekompensaty za likwidację nagrody jubileuszowej dla pracowników Wnioskodawcy.

W dniu 6 sierpnia 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (...) o wydanie interpretacji indywidualnej. Powyższy wniosek został uzupełniony przez Wnioskodawcę w dniu 31 sierpnia 2018 r. poprzez wskazanie Wnioskodawcy, że rekompensata z tytułu likwidacji nagrody jubileuszowej dla tych pracowników, którzy nabywają prawo do nagrody jubileuszowej i dla pracowników, którzy nie nabywają prawa do nagrody jubileuszowej w okresie od (...) r. do (...) która będzie wypłacona pracownikom jest przychodem pracownika z tytułu stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 200 z późn. zm.)

Zdarzenie przyszłe:

(...) to producent ciepła i energii elektrycznej. Swoim zasięgiem obejmuje kilka zakładów w województwie (...), są to następujące miejscowości: (...) z dniem (...) r. wchłonęła w swoje struktury (...) Obecnie w (...) został podpisany Protokół dodatkowy nr (...) do Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy i złożony do rejestracji w Państwowej Inspekcji Pracy. Zostało również podpisane porozumienie wdrażające do Protokołu dodatkowego nr (...) do (dalej: "Porozumienie Wdrażające"). Ze względu na zmiany zasad wynagradzania, niektóre dotychczas funkcjonujące w Spółce świadczenia zostaną zniesione, a w zamian wypłacone zostaną rekompensaty.

Porozumienia Wdrażające, podpisane w wyniku negocjacji z funkcjonującymi w organizacjami związkowymi przewiduje wypłatę następującej rekompensaty:

1. Pracodawca wypłaci uprawnionym Pracownikom najpóźniej do końca marca 2019 r., jednorazową rekompensatę za zniesienie uprawnienia do Nagrody Jubileuszowej na zasadach określonych poniżej:

Zgodnie z aktualnie obowiązującymi (...) i (...) byłego pracownik nabywa prawo do nagrody jubileuszowej po przepracowaniu 15 lat (...) i 20 lat(...) przy czym nagroda jubileuszowa przysługuje nie częściej niż co pięć lat.

Jednocześnie rekompensata ma być wypłacona w formie świadczenia pieniężnego, a jej wysokość będzie uzależniona od pewnych obiektywnych czynników takich jak staż pracy czy aktualna wysokość wynagrodzenia. Szczegóły dotyczące sposobów wyliczenia rekompensaty zostały określone w Porozumieniu Wdrażającym.

Pytanie:

Czy rekompensata z tytułu likwidacji nagrody jubileuszowej dla tych, którzy nabywają prawo do tej nagrody i dla tych którzy nie nabywają prawa do Nagrody Jubileuszowej w okresie od (...) r. do: (...) r. wypłacona pracownikom, rodzi obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne?

Stanowisko Wnioskodawcy.

W ocenie Wnioskodawcy rekompensata z tytułu likwidacji nagrody jubileuszowej dla tych, którzy nabywają prawo do tej nagrody i dla tych którzy nie nabywają prawa do Nagrody Jubileuszowej w okresie od (...) r. do (...) r. wypłacona pracownikom jest przychodem niestanowiącym podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone przez pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Powyższe oznacza, iż w przypadku stwierdzenia, że dany przychód w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. nie podlega składkom na ubezpieczenia społeczne, nie podlega on także składkom na ubezpieczenia zdrowotne.

Do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników nie zalicza się przychodów określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 1 wskazanego rozporządzenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyłączone są nagrody jubileuszowe, które według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej niż co 5 lat.

Zdaniem Wnioskodawcy przepis § 2 ust. 1 pkt 1 wskazanego rozporządzenia znajduje zastosowanie również w sytuacji, gdy Wnioskodawca zamierza dokonać zmiany w polegającej na likwidacji nagród jubileuszowych wypłacanych co 5 lat i planuje wypłatę jednorazowego świadczenia jako rekompensaty z tytułu likwidacji nagrody jubileuszowej dla tych, którzy nabywają prawo do tej nagrody i dla tych którzy nie nabywają prawa do nagrody jubileuszowej w okresie od (...) r. do (...) r. Wypłacenie rekompensat w terminie wcześniejszym niż termin nabycia przez pracowników uprawnień do znoszonych nagród i wynikających z tego przychód pracownika, będzie korzystało ze zwolnienia, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 18 grudnia 1998 r. Stanowisko w przedmiocie wyłączenia rekompensaty za likwidację nagrody jubileuszowej z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne potwierdził Zakład Ubezpieczeń Społecznych w decyzji z dnia 3 grudnia 2013 r. DI/100000/451/1472/2013 (Oddział w Gdańsku); decyzji z dnia 4 listopada 2015 r. DI/100000/43/1039/2015 (Oddział w Gdańsku); decyzji z dnia 25 kwietnia 2016 r. DI/100000/43/409/2016 (Oddział w Gdańsku); decyzji z dnia 31 maja 2016 r. WPI/200000/43/569/2016 (Oddział w Lublinie); decyzji z dnia 19 lipca 2017 r. DI/100000/43/650/2017 (Oddział w Gdańsku).

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska Przedsiębiorcy dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez Wnioskodawcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego w treści wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wydając indywidualną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez Wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2017 r. poz. 1949).

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 200 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość zostanie z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Ponadto zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1938 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Wskazać należy przy tym, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w powyższym zakresie. W konsekwencji, Organ dokonał interpretacji przepisów dotyczących obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne opierając się na zawartym we odpowiedzi na wezwanie złożonej w dniu 31 sierpnia 2018 r. wskazaniu Przedsiębiorcy, że rekompensata z tytułu likwidacji nagrody jubileuszowej dla tych pracowników, którzy nabywają prawo do nagrody jubileuszowej i dla pracowników, którzy nie nabywają prawa do nagrody jubileuszowej w okresie od (...) r. do (...) r., która będzie wypłacona pracownikom jest przychodem pracownika z tytułu stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 200 z późn. zm.)

Katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, określony we wskazanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zawiera w § 2 ust. 1 pkt 1 zapis, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią następujące przychody: nagrody jubileuszowe (gratyfikacje), które według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej niż co 5 lat. Należy zauważyć, że nagrody jubileuszowe nie są świadczeniami obligatoryjnymi uregulowanymi w powszechnie obowiązujących przepisach prawa, a w konsekwencji zasady ich przyznawania oraz wypłacania wynikają z obowiązującego u pracodawcy Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy.

Decydujące znaczenie w kontekście zwolnienia tego typu świadczeń pieniężnych z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne ustawodawca nadał warunkowi periodycznego, cyklicznego (nie częstszego niż co 5 lat) nabywaniu przez pracownika prawa do uzyskania nagród na podstawie wewnętrznych przepisów obowiązujących u danego pracodawcy. Bez znaczenia prawnego pozostaje natomiast fakt daty wypłaty nagród pracownikowi, bowiem wypłata tych świadczeń w określonych okolicznościach może nastąpić w okresie krótszym niż 5 lat od dnia uzyskania przez pracownika poprzedniej nagrody jubileuszowej.

Przepis powyższy ma również zastosowanie w sytuacji, gdy pracodawca likwiduje w Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy lub regulaminie wynagradzania swoich pracowników instytucję nagród jubileuszowych, przysługujących dotychczas według zasad określających warunki ich przyznawania nie częściej niż co 5 lat, a w to miejsce wypłaca odszkodowanie (rekompensatę) z tytułu likwidacji nagród jubileuszowych. Warunkami nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne odszkodowania (rekompensaty) są dwie przesłanki:

Z przedstawionego we wniosku złożonym w dniu 6 sierpnia 2018 r. opisu zdarzenia przyszłego, który Wnioskodawca uzupełnił w dniu 31 sierpnia 2018 r. wynika, że Wnioskodawca dokonał zmian zasad wynagradzania dotychczas obowiązujących na podstawie Protokołu dodatkowego nr do Zakładowego układu Zbiorowego Pracy oraz podpisanego porozumienia wdrażającego do protokołu dodatkowego nr do Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy (...). Na podstawie zmian w przepisach wewnątrzzakładowych Wnioskodawcy zostaną zniesione niektóre świadczenia dla pracowników, w tym uprawnienie do wypłaty nagród jubileuszowych, a w to miejsce Wnioskodawca przewiduje wypłatę jednorazowej rekompensaty za zniesienie nagród jubileuszowych na zasadach opisanych we wniosku. Wnioskodawca podkreślił, że zgodnie z obowiązującymi obecnie (...) i (...) byłego przedsiębiorstwa, które Wnioskodawca wchłonął tj., pracownik ma prawo do nagrody jubileuszowej po przepracowaniu 15 lat w (...) i 20 lat w (...). Przy czym w obu aktach wewnątrzzakładowych jest zapis, że nagroda jubileuszowa przysługuje nie częściej niż co 5 lat. Z wniosku wynika, że rekompensata będzie wypłacona w formie świadczenia pieniężnego, a jej wysokość będzie uzależniona od obiektywnych czynników takich jak staż pracy czy aktualna wysokość wynagrodzenia.

Uwzględniając przedstawione przez Wnioskodawcę zdarzenie przyszłe, własne stanowisko w sprawie oraz obowiązujące przepisy prawne, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał stanowisko wyrażone przez Wnioskodawcę we wniosku złożonym w dniu 6 sierpnia, uzupełnionym w dniu 31 sierpnia 2018 r. za prawidłowe w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne rekompensaty związanej z likwidacją nagród jubileuszowych za długoletnia pracę która ma być wypłacona pracownikom.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.