WPI/200000/43/904/2014 - Pakiety medyczne a podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 21 lipca 2014 r. przez (...) w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości udostępnianych pracownikom pakietów dodatkowych świadczeń medycznych w części finansowanej przez spółkę.

W dniu 21 lipca 2014 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w wpłynął wniosek płatnika: (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Powyższy wniosek został uzupełniony w zakresie merytorycznym pismem z dnia 5 sierpnia 2014 r. (wpływ do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Lublinie w dniu 8 sierpnia 2014 r.).

Wnioskodawca poinformował, iż pracodawca z własnych środków opłaca za pracowników tzw. pakiety medyczne, do których pracownicy uprawnieni są na podstawie regulaminu wynagradzania, przy czym pracownicy ponoszą za nie symboliczną opłatę (np (...) zł).

Pismem z dnia 5 sierpnia 2014 r. wnioskodawca uzupełnił treść wniosku wskazując, że zgodnie z ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych kwota opłaty za pakiet medyczny w części finansowanej przez pracodawcę, i których wartość nie jest wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11, stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy (uchwała siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 maja 2010 r. - II FPS 1/10) i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Pracownicy wnioskodawcy płacą podatek od osób fizycznych od przychodu uzyskanego z tego świadczenia w części finansowanej przez pracodawcę Wnioskodawca zaznaczył również, że część abonamentu obejmująca świadczenia związane z medycyną pracy (np. badania okresowe) jest bezskładkowa ponieważ koszty te obciążają pracodawcę na podstawie art. 229 § 6 Kodeksu pracy.

Ponadto wnioskodawca wskazał w powyższym piśmie, iż zgodnie z obowiązującym w przedsiębiorstwie regulaminem wynagradzania, pracownicy uczestniczą w konkretnej wysokości we współfinansowaniu pakietu medycznego w części świadczeń innych niż medycyna pracy. Wnioskodawca przedstawił fragment regulaminu wynagradzania, zgodnie z którym: "Pracownikowi Spółki stosownie do zajmowanego stanowiska (...) przysługuje prawo do korzystania lub nabycia pakietu świadczeń medycznych (pakiet) na zasadach określonych w niniejszym ustępie:

W przedstawionym stanie faktycznym wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem, czy wartość pakietu dodatkowych świadczeń medycznych (w części sfinansowanej przez pracodawcę) jest wyłączona ze składek ZUS, jeżeli pracownicy uprawnieni są do tych świadczeń na podstawie regulaminu wynagradzania i ponoszą za nie częściową odpłatność (np. (...) zł)?

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegających na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. Aby móc zastosować wyłączenie z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia dana korzyść musi stanowić przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy oraz prawo do uzyskania musi wynikać /przepisów układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu ustanawiających partycypację pracownika w poniesieniu kosztów nabycia tych świadczeń. Uzyskanie przez pracownika prawa do tych świadczeń po cenach niższych niż detaliczne na podstawie aktów wewnątrzzakładowych w ramach stosunku pracy powinno umożliwiać wyłączenie wartości tych korzyści z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na zasadzie przepisu art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe w części finansowanej przez pracodawcę. W omawianym stanie faktycznym w ramach stosunku pracy pracownik otrzymuje na podstawie regulaminu wynagradzania uprawnienie do zakupu usług medycznych po cenie symbolicznej, zatem są - w ocenie wnioskującego - spełnione przesłanki cytowanego rozporządzenia.

Ponadto wnioskodawca zwrócił się z prośbą o potwierdzenie, że nie podlega oskładkowaniu (ubezpieczenie emerytalne, rentowe, w razie choroby i macierzyństwa oraz z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych) wartość pakietów medycznych sfinansowanych przez pracodawcę, przysługujących pracownikowi za okres przebywania na urlopie macierzyńskim, urlopie wychowawczym oraz urlopie bezpłatnym bez względu na fakt czy pracownicy ponoszą za te świadczenia częściową odpłatność, a prawo do nich wynika z regulaminu wynagradzania-

Wnioskodawca wskazał, ze składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopach wychowawczych, osób, o których mowa w art. 6a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych lub osób pobierających zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego, oraz składki na ubezpieczenie emerytalne osób, o których mowa w art. 6b ust. 1 finansuje w całości budżet państwa za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Natomiast w przypadku pracowników pozostających na urlopie bezpłatnym pracodawca nie odprowadza składek emerytalno - rentowych.

W związku z nieodprowadzaniem składek na ubezpieczenia przez pracodawcę w ww. sytuacjach, zdaniem wnioskodawcy, wartość pakietów medycznych powinna być także zwolniona z obowiązku opłacania składek.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wy danie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. udzielenie interpretacji dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Ponadto zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 6 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, warunkiem koniecznym do stwierdzenia kompletności wniosku, jest jego należyte opłacenie, natomiast w myśl art. 10 ust. 7 tej ustawy - w przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych pobiera się opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wobec faktu, iż we wniosku złożonym w dniu 21 lipca 2014 r. przedsiębiorca przedstawił wątpliwości w zakresie dotyczącym nieuwzględnienia wartości pakietów medycznych w czuci finansowanej przez wnioskodawcę w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników, jak również braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wartości finansowanych przez spółkę pakietów medycznych przysługujących pracownikom przebywającym na urlopie macierzyńskim, na urlopie wychowawczym bądź na urlopie bezpłatnym, a do wniosku została dokonana jedna opłata. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydając niniejszą decyzje rozpoznał wniosek w zakresie pierwszego zagadnienia dotyczącego nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) wartości udostępnianych pracownikom pakietów medycznych w części finansowanej przez spółkę.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) Z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Zakład wskazuje, iż z brzmienia art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika ograniczenie w tematyce, w której jest zobowiązany wypowiedzieć się za pośrednictwem pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uniemożliwiające potwierdzenie w tym trybie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonanej kwalifikacji przychodu w świetle przepisów usuwy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uwzględniając powyższe. Zakład dokonał interpretacji przepisów ubezpieczeniowych opierając się na zawartej we wniosku informacji, zgodnie z którą kwota odpłatności w części finansowanej przez pracodawcę stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy.

Katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe określony we wskazanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zawiera w § 2 ust. 1 pkt 26 zapis, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z powyższego wynika, iż aby wartość korzyści materialnej została wyłączona z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia, powinna przysługiwać pracownikowi na mocy postanowień obowiązującego u pracodawcy układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a także przybrać formę niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub formę usługi). Jednocześnie pracownik powinien ponieść część kosztów świadczenia, gdyż. jeżeli zostanie ono przekazane przez pracodawcę nieodpłatnie to wskazana kwota będzie stanowiła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy o pracę.

Z przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że pracownicy ponoszą częściową odpłatność za możliwość korzystania z dodatkowych usług medycznych w ramach przedstawionych pakietów medycznych, a prawo do korzystania oraz związany z tym obowiązek partycypacji w kosztach wynika z zapisów zawartych w regulaminie wynagradzania. W konsekwencji, wartość udostępnionych pracownikom pakietów dodatkowych świadczeń medycznych w części finansowanej przez pracodawcę nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Biorąc powyższe pod uwagę Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 21 lipca 2014 r. w sprawie nieuwzględniania w podstawie wymiaru składek na ubezpieczeniu społeczne wartości udostępnianych pracownikom pakietów dodatkowych świadczeń medycznych w części finansowanej przez pracodawcę.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydala decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.