WPI/200000/43/903/2015 - Nieuwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wartości składki na polisy dotyczące grupowego ubezpieczenia na życie i zdrowie ubezpieczonego oraz zdrowie współubezpieczonych w części finansowanej przez pracodawcę.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 6 sierpnia 2015 r. przez przedsiębiorcę: (...) w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wartości składki na polisy dotyczące grupowego ubezpieczenia na życie i zdrowie ubezpieczonego oraz zdrowie współubezpieczonych (tj.: członków rodziny a także partnerów) w części finansowanej przez pracodawcę, przysługujące na podstawie stosownych zapisów zawartych w regulaminie wynagradzania.

W dniu 6 sierpnia 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek płatnika: (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Powyższy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 20 sierpnia 2015 r. (wpływ do Oddziału w dniu 26 sierpnia 2015 r.).

Wnioskodawca poinformował, iż zamierza zakupić polisy ubezpieczeniowe na życie i zdrowie dla pracowników. Polisy te są polisami grupowego ubezpieczenia na życie i zdrowie. Przedmiotem polisy są dwa zakresy: w formie indywidualnej - życie i zdrowie ubezpieczonego, a w formie rodzinnej - życie i zdrowie ubezpieczonego oraz zdrowie współubezpieczonych (tekst jedn.: członków rodziny a także partnerów).

Uprawnienia do korzystania z tych polis będą wynikać z regulaminu wynagradzania, tj. w zakładzie do regulaminu wynagradzania zostaną wprowadzone dodatkowe świadczenia, tj. ubezpieczenie na zdrowie i życie ubezpieczonego pracownika oraz zdrowie współubezpieczonych. Takie ubezpieczenia będą dodatkowym świadczeniem, jakie pracodawca zobowiąże się zapewnić pracownikom. Warunkiem przystąpienia do polis będzie częściowa odpłatność za ubezpieczenie. Konstrukcja tej odpłatności będzie polegała na tym, że pracodawca będzie opłacał polisę w składkach miesięcznych, następnie będzie pobierał odpłatność od pracownika. Zatem świadczenia nie będą darmowe, będą świadczeniami odpłatnymi w wielkości ustalonej przez pracodawcę, z zastrzeżeniem, że odpłatność za obie polisy nie będzie rozdzielona, a pracownik będzie zobowiązany do ponoszenia opłaty za ubezpieczenia w jednej kwocie. Wysokość odpłatności za zakupione polisy ubezpieczeniowe nie będzie wynikała wprost z regulaminu wynagradzania, będzie ustalona na podstawie ustalenia Zarządu. Prawa do ubezpieczenia będą przysługiwały zawsze tzn. do czasu obowiązywania zarządzenia Zarządu Spółki. Zarządzenie będzie obowiązywało do chwili, do której Zarząd będzie mógł zdecydować o jego uchyleniu. Świadczenia powyższe będą stanowiły przychód pracownika, będą opodatkowane, a zakład jako płatnik będzie odprowadzał zaliczki na podatek dochodowy.

W związku z powyższym wnioskodawca zwrócił się o udzielenie odpowiedzi na pytania:

Przedstawiając własne stanowisko wnioskodawca wskazał, że w zakresie świadczeń wynikających z polisy dotyczącej ubezpieczenia na życie i zdrowie ubezpieczonego (pracownika), innych niż medycyna pracy oraz w zakresie świadczeń wynikających z polisy na życie i zdrowie ubezpieczonego obejmujących również swym zakresem rodzinę i wskazanego partnera ubezpieczonego, zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu art. 4 - zgodnie z tym przepisem przychód ten oznacza przychody w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia imigracyjnego i stypendiów wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy. Źródła przychodów wskazuje rozdział 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Od zasady, że podstawą wymiaru składek są przychody, rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przewiduje wyjątki. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 tego rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią przychody w postaci korzyści materialnych wynikających z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że skoro z treści § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia wynika, że podstawy wymiaru składek nie stanowią przychody w postaci korzyści materialnych wynikających z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu polegające między innymi na korzystaniu z odpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji, to do materii normatywnej tych aktów lub przepisów prawa pracy należy określenie tego rodzaju korzyści materialnych, które są wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Wnioskodawca wskazał, że pracownicy będą każdorazowo upoważnienie do zakupienia polis po cenie niższej niż cena detaliczna oferowana przez zakład ubezpieczeniowy pracodawcy. Świadczenia te stanowić będą przychód pracownika, będą doliczane do przychodów podatnika, od których jest odprowadzana zaliczka na podatek dochodowy.

Z konstrukcji § 2 pkt 26 cytowanego rozporządzenia wynika iż wyłączeniu na tej podstawie mogą podlegać takie świadczenia, które spełniają łącznie dwa warunki tj. gdy zostaną przyznane pracownikom na podstawie układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagrodzeniu oraz gdy pracownik ponosi częściową odpłatność za otrzymane świadczenia.

W ocenie wnioskodawcy koszt świadczeń, które będą udostępniane pracownikom spółki na podstawie zapisów w regulaminie wynagradzania i częściowo finansowane przez pracowników, spełnia wymogi określone w § 2 pkt 26 ww. rozporządzenia, zatem uznać należy, że świadczenia te nie będą stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe.

Reasumując, wnioskodawca stoi na stanowisku, że świadczenia wynikające z polis ubezpieczeniowych obejmujących pracowników, jak i ich rodziny i partnerów nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121) oraz § 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w. ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wpłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednocześnie z brzmienia art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika ograniczenie w tematyce, w której Zakład jest zobowiązany wypowiedzieć się za pośrednictwem pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uniemożliwiające potwierdzenie w tym trybie przez organ wskazanych przez Wnioskodawcę informacji dotyczących kwalifikacji i ustalania wysokości przychodu w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uwzględniając powyższe, Zakład dokonał interpretacji przepisów ubezpieczeniowych opierając się na zawartych we wniosku informacjach w powyższym zakresie.

Zgodnie z treścią wniosku z dnia 16 lipca 2015 r. kwota składki na grupowe ubezpieczenia na życie i zdrowie ubezpieczonego oraz zdrowie współubezpieczonych (tj.: członków rodziny a także partnerów) finansowanej przez Wnioskodawcę będzie stanowiła przychód pracowników z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty we wskazanym Rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Na mocy przepisu § 2 ust. 1 pkt 26 powołanego rozporządzenia, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie stanowią jedynie te korzyści materialne, które wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu i przebierają postać niepieniężną polegającą m.in. na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

W świetle przytoczonego przepisu, składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściowa ich odpłatnością. Częściowa ich odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu artykułów, przedmiotów lub usług.

Powyższe wskazuje, że warunkiem obligatoryjnym, który umożliwia płatnikowi składek skorzystanie z wyłączenia przewidzianego wskazanym wyżej przepisem jest uprawnienie pracowników do przedmiotowych świadczeń na podstawie układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu oraz partycypowanie przez pracownika w kosztach uzyskania świadczeń, o których traktuje ten przepis.

W konsekwencji skoro więc - jak wskazał we wniosku złożonym w dniu 6 sierpnia 2015 r. Przedsiębiorca, kwota składki na polisy grupowego ubezpieczenia na życie i zdrowie ubezpieczonego oraz zdrowie współubezpieczonych (tj. członków rodziny a także partnerów) finansowanej przez Wnioskodawcę będzie stanowiła przychód pracowników z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy i pracownicy będą partycypowali w kosztach jego uzyskania oraz stosowny zapis o ww. korzyściach zostanie umieszczony w regulaminie wynagradzania, przyjąć należy, iż spełnione zostaną warunki określone w § 2 ust. 1 pkt 26 przywołanego rozporządzenia.

W świetle powyższego, uwzględniając przedstawione przez Wnioskodawcę zdarzenie przyszłe oraz obowiązujący stan prawny Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko Przedsiębiorcy w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości składki na polisy dotyczące grupowe ubezpieczenie na życie i zdrowie ubezpieczonego oraz zdrowie współubezpieczonych (tj.: członków rodziny a także partnerów) w części finansowanej przez pracodawcę, przysługujące na podstawie stosownych zapisów zawartych w regulaminie wynagradzania - uznał za prawidłowe.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.