WPI/200000/43/891/2018 - Ulga na start.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 31 lipca 2018 r. przez spółkę: (...) w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia wypłaconego zleceniobiorcom prowadzącym działalność nieewidencjonowaną w rozumieniu ustawy - Prawo przedsiębiorców.

W dniu 31 lipca 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców złożony przez spółkę: (...) reprezentowaną przez doradcę podatkowego.

Wnioskodawca poinformował, że prowadzi działalność w szczególności w zakresie sprzedaży ubezpieczeń (PKWiU 66.22.10.0 Usługi agentów i brokerów ubezpieczeniowych). W tym zakresie współpracuje z osobami wykonującymi na jego rzecz umowę podobną do umowy agencyjnej. Na podstawie tej umowy Spółka zleca swoim współpracownikom pozyskiwanie klientów zainteresowanych kupnem ubezpieczeń. Osoby współpracujące z Wnioskodawcą za każdego pozyskanego klienta otrzymują od Spółki prowizję. Prowizja ta jest wypłacana za każdy miesiąc, w terminie do 25-go kolejnego miesiąca. Osoby podpisujące ze Spółką umowę o współpracy deklarują w treści umowy, że są osobami prowadzącymi działalność nieewidencjonowaną w rozumieniu art. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców. W związku z powyższym Spółka nie działa w tym wypadku jako płatnik i nie pobiera od osób współpracujących składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne. Jednocześnie kwoty prowizji wypłacane przez Spółkę na rzecz współpracowników nie przekraczają kwoty określonej w art. 5 ust. 1 ww. ustawy. Współpracownicy Spółki w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywali działalności gospodarczej.

W związku z opisaną wyżej współpracą Wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem czy ma obowiązek, jako płatnik pobierać od swoich współpracowników składki ZUS tak jak od umów zleceń, czy też powinien traktować ich jako osoby wykonujące działalność nieewidencjonowaną i nie pobierać od nich składek na ZUS.

W ocenie Wnioskodawcy, Spółka postępuje prawidłowo i nie ma obowiązku pobierania składek na ubezpieczenia społeczne ani zdrowotne od swoich współpracowników. Wnioskodawca wskazuje dalej, że działalność zarobkowa może w rozumieniu Prawa przedsiębiorców nie stanowić działalności gospodarczej jeśli łącznie zostaną spełnione następujące warunki: działalność będzie wykonywana przez osobę fizyczną, przychód z tytułu tej działalności nie przekroczy 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, osoba fizyczna, która będzie wykonywała tę działalność, nie wykonywała w okresie ostatnich 60 miesięcy działalności gospodarczej. Przychód należny z tytułu tej działalności nie może być wyższy niż 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku kalendarzowym. Ponieważ przepisy weszły w życie w 2018 r., przychód, jaki może uzyskać osoba fizyczna z tytułu działalności nieewidencjonowanej, nie może w tym roku przekroczyć 1050 zł miesięcznie. W przedmiotowej sprawie współpracownicy Spółki spełniają wszystkie ww. warunki, co zdaniem Spółki powoduje, że nie ma ona obowiązku, jako płatnik składek na ZUS potrącać i odprowadzać od wypłaconego tym współpracownikom wynagrodzenia, składek na ubezpieczenia społeczne czy zdrowotne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zakład w powyższym trybie nie jest natomiast uprawniony do dokonywania interpretacji przepisów, z których wywodzi się obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego, gdyż zgodnie z przepisami ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1510) sprawy dotyczące podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu rozpatruje dyrektor właściwego miejscowo oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Wobec faktu, że we wniosku złożonym 31 lipca 2018 r. Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko dotyczące obowiązku ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, natomiast istnienie lub brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia w opisanej sytuacji nierozerwalnie związane z podleganiem temu ubezpieczeniu z określonego tytułu, Oddział odniósł się w niniejszej decyzji wyłącznie do kwestii dotyczącej ubezpieczeń społecznych, natomiast odrębnym pismem zawiadomił Wnioskodawcę o możliwości wniesienia do właściwego organu wniosku o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w pozostałym zakresie.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska Przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska Wnioskodawcy dokonywana pod katem prawidłowości zaprezentowanej przez Przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego w treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Podkreślenia przy tym wymaga, iż granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wydając interpretację indywidualną Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez Wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę.

Z treści wniosku z 26 lipca 2018 r. wynika, że Wnioskodawca powziął wątpliwość w kwestii obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w sytuacji zawierania umów agencyjnych ze współpracownikami, którzy jednocześnie prowadzą działalność nieewidencjonowaną w rozumieniu ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i opłacania składek na te ubezpieczenia zostały uregulowane za pośrednictwem ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 11 ust. 2 i art. 12 ust. 1 tejże ustawy osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, a dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. Natomiast w myśl art. 17 ust. 1 składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz chorobowe m.in. za zleceniobiorców obliczają, rozliczają i przekazują co miesiąc do Zakładu w całości płatnicy składek.

W myśl art. 5 ust. 1 i 2 ustawy - Prawo przedsiębiorców, nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. Osoba wykonująca działalność, o której mowa w ust. 1, może złożyć wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Działalność ta staje się działalnością gospodarczą z dniem określonym we wniosku.

Działalność nieewidencjonowana traktowana jest na gruncie ustawy - Prawo przedsiębiorców jako niestanowiąca działalności gospodarczej w jej rozumieniu. Działalność nieewidencjonowana może natomiast uzyskać formalny status działalności gospodarczej jeżeli osoba fizyczna wykonująca taką działalność złoży wniosek o dokonanie wpisu do CEIDG. Konsekwencją powyższego, na gruncie przepisów prawa ubezpieczeń społecznych będzie uznanie, że działalność nieewidencjonowana nie stanowi tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych. Zgodnie bowiem z art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność czyli m.in. osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie ustawy - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych. Skoro zaś osoby prowadzące działalność nieewidencjonowaną nie prowadzą pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy - Prawo przedsiębiorców, to nie jest to działalność rodząca obowiązek ubezpieczeń społecznych.

W konsekwencji, do osoby prowadzącej działalność nieewidencjonowaną nie można zastosować ogólnej zasady, zgodnie z którą umowa cywilnoprawna wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie stanowi na gruncie przepisów prawa ubezpieczeń społecznych odrębnego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych. Z uwagi na powyższe, osoby, z którymi Wnioskodawca ma zawarte przedstawione we wniosku umowy agencyjne, podlegają ubezpieczeniom społecznym na zasadach właściwych dla zleceniobiorców. W rezultacie, Spółka jest zobowiązana do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wypłaconego ww. osobom wynagrodzenia na zasadach właściwych dla umów zlecenia.

Mając powyższe na uwadze, przedstawione we wniosku z 26 lipca 2018 r. stanowisko Wnioskodawcy w przedmiocie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia wypłaconego zleceniobiorcom prowadzącym działalność nieewidencjonowaną w rozumieniu ustawy - Prawo przedsiębiorców uznać należy za nieprawidłowe.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.